🌍 10. Sınıf Coğrafya 1. Dönem 1. Yazılı 5. Senaryo: Hazırlık Rehberi
Merhaba 10. sınıf öğrencileri! Coğrafya 1. dönem 1. yazılı sınavına hazırlanırken size yardımcı olacak bir senaryo hazırladım. Bu senaryo, sınavda çıkabilecek konuları ve soru tiplerini kapsıyor. Başarılar!
🗺️ Coğrafyanın Tanımı ve Bölümleri
Coğrafya, yeryüzünü ve yeryüzündeki insan-doğa etkileşimini inceleyen bilim dalıdır. Temel olarak iki ana bölüme ayrılır:
- 🏞️ Fiziki Coğrafya: Doğal olayları inceler. (İklim, yer şekilleri, su kaynakları, toprak vb.)
- 🧑🤝🧑 Beşeri Coğrafya: İnsanların yeryüzündeki faaliyetlerini inceler. (Nüfus, yerleşme, ekonomi, siyasi coğrafya vb.)
🧭 Coğrafi Koordinat Sistemi
Yeryüzündeki herhangi bir noktanın yerini belirlemek için kullanılan sistemdir. Paralel ve meridyenlerden oluşur.
- 🌍 Paraleller: Ekvator'a paralel olarak çizilen hayali çemberlerdir. Ekvator başlangıç paraleli (0°) olup, 90° Kuzey ve 90° Güney olmak üzere toplam 180 tanedir.
- 🌐 Meridyenler: Kuzey ve Güney Kutbu'nu birleştiren hayali yarım çemberlerdir. Başlangıç meridyeni Greenwich (0°) olup, 180° Doğu ve 180° Batı olmak üzere toplam 360 tanedir.
⏰ Yerel Saat ve Ulusal Saat
Güneşin doğuş ve batışına göre belirlenen saat yerel saattir. Aynı meridyen üzerinde bulunan her yerin yerel saati aynıdır. Ülkeler genellikle kendi sınırları içindeki bir meridyenin saatini ulusal saat olarak kullanırlar.
🌡️ İklim Elemanları ve Faktörleri
İklimi etkileyen çeşitli elemanlar ve faktörler bulunmaktadır.
- ☀️ İklim Elemanları: Sıcaklık, basınç, rüzgarlar, nem ve yağış.
- ⛰️ İklim Faktörleri: Enlem, yükselti, denize göre konum, karasallık, okyanus akıntıları ve bitki örtüsü.
🌱 Türkiye'nin İklimi
Türkiye, orta kuşakta yer aldığından dolayı çeşitli iklim tipleri görülür.
- 🌊 Karadeniz İklimi: Her mevsim yağışlı, ılıman bir iklimdir.
- 🏔️ Karasal İklim: Yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve kar yağışlıdır.
- ☀️ Akdeniz İklimi: Yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlıdır.
🏞️ Türkiye'nin Yer Şekilleri
Türkiye, genç oluşumlu bir ülke olduğu için yer şekilleri çeşitlilik gösterir.
- ⛰️ Dağlar: Kuzey Anadolu Dağları ve Toros Dağları başlıca dağ sıralarıdır.
- 🏞️ Ovalar: Delta ovaları (Çukurova, Bafra, Çarşamba) ve tektonik ovalar (Konya Ovası, Ergene Ovası) önemlidir.
- 🌋 Platolar: İç Anadolu Bölgesi'nde yaygın olarak bulunur. (Haymana, Obruk, Bozok)
💧 Türkiye'nin Su Kaynakları
Türkiye, su kaynakları açısından zengin bir ülke değildir. Ancak, çeşitli akarsu ve göllere sahiptir.
- 🏞️ Akarsular: Fırat, Dicle, Kızılırmak, Yeşilırmak, Sakarya başlıca akarsulardır.
- 💧 Gölller: Van Gölü, Tuz Gölü, Beyşehir Gölü, Eğirdir Gölü önemli göllerdir.
Bu senaryo, sınavda başarılı olmanıza yardımcı olacak temel bilgileri içermektedir. Sınavda başarılar dilerim!
