Merhaba gençler! Felsefe yazılısı yaklaşıyor ve biraz heyecanlı mısınız? Merak etmeyin, bu yazıda MEB'in yayınladığı örnek soruları ve cevaplarını inceleyerek sınavda karşınıza çıkabilecek konulara hazırlık yapacağız. Unutmayın, felsefe sadece ezber değil, düşünme ve anlama sanatıdır!
Felsefe, varlık, bilgi, değerler, akıl, zihin ve dil gibi konuları ele alan bir düşünce disiplinidir. Felsefenin birçok alanı vardır:
Soru: Bilginin kaynağı konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. Rasyonalizm ve empirizm arasındaki temel farkı açıklayınız.
Cevap:
Rasyonalizm, bilginin kaynağının akıl olduğunu savunur. Doğuştan gelen fikirlerin varlığına inanır ve doğru bilgiye akıl yoluyla ulaşılabileceğini ileri sürer.
Empirizm ise bilginin kaynağının deneyim olduğunu savunur. İnsan zihninin doğuştan boş bir levha (tabula rasa) olduğunu ve tüm bilgilerin duyular aracılığıyla elde edildiğini iddia eder.
Soru: "Ödev ahlakı" kavramını açıklayınız ve bu ahlak anlayışının temel ilkelerini belirtiniz.
Cevap:
Ödev ahlakı, Immanuel Kant tarafından geliştirilen bir ahlak teorisidir. Bu teoriye göre, bir eylemin ahlaki değeri, sonuçlarından değil, eylemin kendisinden kaynaklanır. Yani, bir eylem, doğru olduğu için yapılmalıdır, sonuçları iyi olduğu için değil.
Ödev ahlakının temel ilkeleri:
Soru: "Sosyal sözleşme" teorisini açıklayınız ve bu teorinin devletin meşruiyetiyle ilişkisini değerlendiriniz.
Cevap:
Sosyal sözleşme teorisi, devletin ve toplumun kökenini, bireylerin kendi aralarında yaptıkları bir anlaşmaya dayandırır. Bu teoriye göre, insanlar başlangıçta doğal bir durumda yaşamışlardır. Ancak bu durum, çeşitli sorunlara yol açmıştır. Bu sorunları çözmek ve daha güvenli, düzenli bir yaşam sürmek için insanlar, bazı haklarından vazgeçerek bir sözleşme yapmışlar ve devleti kurmuşlardır.
Sosyal sözleşme teorisi, devletin meşruiyetini, halkın rızasına dayandırır. Devlet, halkın çıkarlarını korumak ve onların haklarını güvence altına almakla yükümlüdür. Aksi takdirde, halkın devlete olan bağlılığı sona erebilir.
Hepinize sınavda başarılar dilerim! Unutmayın, felsefe sadece bir ders değil, hayata bakış açınızı geliştiren bir araçtır.
