Sabit ivmeli hareket, bir cismin hızının düzenli olarak arttığı veya azaldığı harekettir. Yani, cismin hızı her saniye aynı miktarda değişir. Bu değişim miktarına ivme denir.
Sabit ivmeli hareketi anlamak için bazı temel formülleri bilmek önemlidir:
Duran halden sabit 2 m/s² ivmeyle harekete başlayan bir araç, 5 saniyede kaç metre yol alır?
Çözüm:
v₀ = 0 m/s (duran halden)
a = 2 m/s²
t = 5 s
x = v₀t + (1/2)at² = 0 * 5 + (1/2) * 2 * 5² = 25 metre
Araç 5 saniyede 25 metre yol alır.
20 m/s hızla giden bir araç, frene basılarak 4 m/s² ivmeyle yavaşlıyor. Araç durana kadar kaç metre yol alır?
Çözüm:
v₀ = 20 m/s
a = -4 m/s² (yavaşladığı için negatif)
v = 0 m/s (durana kadar)
v² = v₀² + 2ax => 0² = 20² + 2 * (-4) * x
0 = 400 - 8x => 8x = 400 => x = 50 metre
Araç durana kadar 50 metre yol alır.
Bir cisim 10 m/s hızla yukarı doğru atılıyor. Yerçekimi ivmesi 10 m/s² olduğuna göre, cisim kaç saniye sonra en yüksek noktaya ulaşır?
Çözüm:
v₀ = 10 m/s
a = -10 m/s² (yerçekimi yukarı doğru hareketi yavaşlatır)
v = 0 m/s (en yüksek noktada hızı sıfır olur)
v = v₀ + at => 0 = 10 + (-10) * t
10t = 10 => t = 1 saniye
Cisim 1 saniye sonra en yüksek noktaya ulaşır.
Umarım bu örnekler, sabit ivmeli hareket konusunu anlamana yardımcı olmuştur. Başarılar!