🧪 10. Sınıf Kimya 1. Dönem 1. Yazılı 3. Senaryo: Hazır Ol!
Kimya sınavına hazırlanmak biraz göz korkutucu olabilir, ama endişelenme! Bu senaryo, sınavda karşına çıkabilecek konuları anlamana ve başarılı olmana yardımcı olacak.
🍎 Atomun Yapısı ve Periyodik Tablo
Atomlar, maddenin temel yapı taşlarıdır. Periyodik tablo ise, atomları özelliklerine göre düzenleyen harika bir araçtır.
- ⚛️ Atom: Proton, nötron ve elektronlardan oluşur. Protonlar ve nötronlar çekirdekte bulunurken, elektronlar çekirdek etrafında döner.
- ➕ Proton Sayısı: Bir atomun hangi element olduğunu belirler. Aynı zamanda atom numarasıdır.
- ⚖️ Kütle Numarası: Proton ve nötron sayılarının toplamıdır.
- 🧪 Periyodik Tablo: Elementleri atom numaralarına göre sıralar. Aynı gruptaki elementler benzer kimyasal özellikler gösterir.
💧 Kimyasal Türler Arası Etkileşimler
Atomlar ve moleküller arasındaki etkileşimler, kimyasal reaksiyonların temelini oluşturur.
- 🤝 İyonik Bağ: Elektron alışverişi ile oluşur. Metaller ve ametaller arasında görülür.
- 🔗 Kovalent Bağ: Elektron ortaklaşması ile oluşur. Ametaller arasında görülür.
- ⚡ Zayıf Etkileşimler: Van der Waals kuvvetleri ve hidrojen bağları gibi zayıf çekim kuvvetleridir. Moleküllerin fiziksel özelliklerini etkiler.
🌡️ Kimyasal Hesaplamalar
Kimyasal reaksiyonlarda madde miktarlarını hesaplamak için mol kavramını kullanırız.
- ⚗️ Mol Kavramı: 6.022 x 10^23 tane taneciği (atom, molekül, iyon vb.) ifade eder. Bu sayıya Avogadro sayısı denir.
- ⚖️ Mol Kütlesi: Bir mol maddenin gram cinsinden kütlesidir. Elementlerin periyodik tablodaki atom kütleleri, mol kütlelerini verir.
- ➕ Kütle-Mol Dönüşümü: Kütleyi mole çevirmek için, kütleyi mol kütlesine böleriz.
🔥 Asitler, Bazlar ve Tuzlar
Asitler ve bazlar, sulu çözeltilerde farklı özellikler gösteren kimyasal maddelerdir. Tuzlar ise asit ve bazların tepkimesi sonucu oluşur.
- 🍋 Asitler: Sulu çözeltilerde H+ iyonu verirler. Ekşi tada sahiptirler.
- 🧼 Bazlar: Sulu çözeltilerde OH- iyonu verirler. Acı tada sahiptirler.
- 🧂 Tuzlar: Asit ve bazın tepkimesi sonucu oluşurlar. Nötr özellik gösterirler.
- 📝 pH: Bir çözeltinin asidik veya bazik olduğunu gösteren bir ölçüdür. pH 7 nötr, pH 7'den küçük asidik, pH 7'den büyük baziktir.
Bu konuları dikkatlice çalışarak, sınavda başarılı olabilirsin! Unutma, düzenli tekrar ve bol soru çözmek çok önemli.