🧪 10. Sınıf Kimya 2. Dönem 2. Yazılıya Hazırlık: 8. Senaryo MEB Soruları
Merhaba gençler! Kimya yazılısı yaklaşıyor ve bu senaryo size yardımcı olacak. MEB'in hazırladığı sorulara benzer örneklerle konuları tekrar edip eksiklerinizi giderebilirsiniz. Unutmayın, düzenli tekrar ve bol soru çözümü başarının anahtarıdır!
⚛️ Kimyasal Tepkimeler ve Denklemler
Kimyasal tepkimeler, maddelerin atomlarının yeniden düzenlenmesiyle yeni maddelerin oluşması sürecidir. Bu süreçleri denklemlerle ifade ederiz.
- 🔥 Yanma Tepkimeleri: Bir maddenin oksijenle hızlı tepkimeye girerek ısı ve ışık yaymasıdır. Örneğin, metan gazının yanması: CH4 + 2O2 → CO2 + 2H2O
- 🌧️ Asit-Baz Tepkimeleri: Bir asit ile bir bazın tepkimeye girerek tuz ve su oluşturmasıdır. Örneğin, hidroklorik asit ile sodyum hidroksitin tepkimesi: HCl + NaOH → NaCl + H2O
- ⚙️ Nötrleşme Tepkimesi: Asit ve bazın tepkimeye girerek birbirinin etkisini yok etmesidir.
- 🌡️ Endotermik Tepkime: Isı alarak gerçekleşen tepkimelerdir.
- 💥 Ekzotermik Tepkime: Isı vererek gerçekleşen tepkimelerdir.
⚖️ Kimyasal Hesaplamalar
Kimyasal hesaplamalar, tepkimelerde yer alan maddelerin miktarlarını belirlemek için kullanılır. Mol kavramı ve Avogadro sayısı bu hesaplamaların temelini oluşturur.
- 🔢 Mol Kavramı: Bir maddenin 6,02 x 1023 tane taneciğini (atom, molekül, iyon vb.) içeren miktardır.
- 🥑 Avogadro Sayısı (NA): 6,02 x 1023'tür.
- ⚖️ Mol Kütlesi: Bir mol maddenin gram cinsinden kütlesidir.
🌊 Çözeltiler
Çözeltiler, bir maddenin (çözünen) başka bir madde (çözücü) içerisinde homojen olarak dağılmasıyla oluşan karışımlardır.
- 💧 Çözücü: Çözeltide miktarı daha fazla olan maddedir. Genellikle sıvıdır (örneğin, su).
- 🧂 Çözünen: Çözeltide miktarı daha az olan maddedir (örneğin, tuz).
- % Çözelti Derişimi: Çözünen maddenin çözelti içindeki oranını ifade eder. Kütlece yüzde derişim, hacimce yüzde derişim gibi farklı şekillerde ifade edilebilir.
- 🌡️ Çözünürlük: Belirli bir sıcaklıkta, belirli bir miktar çözücüde çözünebilen maksimum madde miktarıdır.
🧪 Asitler ve Bazlar
Asitler ve bazlar, kimyanın önemli bir konusudur. Günlük hayatta sıkça karşılaştığımız maddelerin çoğu asidik veya bazik özellik gösterir.
- 🍋 Asitler: Suda çözündüklerinde H+ iyonu veren maddelerdir. Ekşi tada sahiptirler ve metallerle tepkimeye girerek hidrojen gazı açığa çıkarabilirler. Örneğin, limon suyu (sitrik asit) ve sirke (asetik asit).
- 🧼 Bazlar: Suda çözündüklerinde OH- iyonu veren maddelerdir. Acı tada sahiptirler ve ele kayganlık hissi verirler. Örneğin, sabun ve deterjanlar.
- 📍 pH: Bir çözeltinin asidik veya bazik olma derecesini gösteren ölçektir. pH değeri 7 ise çözelti nötrdür; 7'den küçükse asidik, 7'den büyükse baziktir.
Başarılar dilerim!
