🎨 10. Sınıf Tarih 2. Dönem 2. Yazılı Sınavına Hazırlık
📚 Osmanlı Devleti'nde Yenileşme Hareketleri
Osmanlı Devleti, 18. yüzyıldan itibaren Avrupa'daki gelişmeleri yakından takip etmeye başladı. Devletin içinde bulunduğu kötü durumdan kurtulmak için çeşitli yenileşme hareketlerine girişildi. Bu dönemdeki en önemli gelişmeler şunlardır:
- 🌷 Lale Devri (1718-1730): Osmanlı tarihinde batılılaşma hareketlerinin başladığı dönemdir. Bu dönemde Avrupa'dan sanatçılar getirildi, yeni binalar inşa edildi ve matbaa kuruldu.
- 🪡 Askeri Islahatlar: Osmanlı ordusunun Avrupa orduları seviyesine getirilmesi amaçlandı. Nizam-ı Cedid adıyla yeni bir ordu kuruldu.
- 🏛️ Tanzimat Fermanı (1839): Osmanlı Devleti'nde hukukun üstünlüğünü ve eşitliği savunan önemli bir belgedir. Herkesin can, mal ve namus güvenliği sağlanmaya çalışıldı.
- ⚖️ Islahat Fermanı (1856): Tanzimat Fermanı'nı tamamlayıcı nitelikte olup, gayrimüslimlere daha geniş haklar tanıdı.
⚔️ Trablusgarp ve Balkan Savaşları
20. yüzyılın başlarında Osmanlı Devleti, bir dizi savaşla karşı karşıya kaldı. Bu savaşlar, devletin zayıflığını daha da ortaya çıkardı.
- 🇮🇹 Trablusgarp Savaşı (1911-1912): İtalya, Osmanlı toprağı olan Trablusgarp'ı (Libya) işgal etti. Osmanlı Devleti bu savaşı kaybetti ve Trablusgarp İtalya'ya bırakıldı.
- 🌍 Balkan Savaşları (1912-1913): Balkan devletleri (Sırbistan, Karadağ, Yunanistan ve Bulgaristan) Osmanlı Devleti'ne karşı birleşerek savaş açtı. Osmanlı Devleti bu savaşlarda büyük toprak kayıpları yaşadı. Edirne ve Kırklareli gibi önemli şehirler elden çıktı.
💥 I. Dünya Savaşı ve Osmanlı Devleti
I. Dünya Savaşı (1914-1918), Osmanlı Devleti için bir dönüm noktası oldu. İttifak Devletleri'nin yanında savaşa giren Osmanlı Devleti, savaşın sonunda yenildi ve imparatorluk çöktü.
- 🗺️ Savaşın Nedenleri: Osmanlı Devleti'nin Almanya ile yakınlaşması, kaybettiği toprakları geri alma isteği ve İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin savaşa girme kararı etkili oldu.
- 🛡️ Cepheler: Osmanlı Devleti, Çanakkale, Kafkas, Kanal, Irak ve Hicaz-Yemen cephelerinde savaştı.
- 📜 Sonuçları: Osmanlı Devleti savaşı kaybetti, imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması ile ülke işgale açık hale geldi.
🇹🇷 Milli Mücadele'ye Hazırlık Dönemi
Mondros Ateşkes Antlaşması'nın imzalanmasıyla birlikte Anadolu'nun çeşitli yerleri işgal edilmeye başlandı. Bu durum, Türk halkının tepkisine yol açtı ve Milli Mücadele'nin başlamasına zemin hazırladı.
- ✊ Mustafa Kemal Paşa'nın Samsun'a Çıkışı (19 Mayıs 1919): Mustafa Kemal Paşa, Samsun'a çıkarak Milli Mücadele'yi başlattı.
- 📜 Kongreler: Erzurum ve Sivas kongreleri düzenlenerek milli birlik ve beraberlik sağlandı. Misak-ı Milli kararları alındı.
- 🇹🇷 Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin Açılması (23 Nisan 1920): Ankara'da TBMM açılarak milli iradeye dayalı yeni bir devletin temelleri atıldı.