🧬 11. Sınıf Biyoloji 1. Dönem 1. Yazılı: 10. Senaryo MEB Soruları
Merhaba 11. sınıf öğrencileri! Biyoloji yazılısına hazırlanırken MEB'in hazırladığı senaryoları çözmek, sınavda çıkabilecek soru tiplerini anlamanıza yardımcı olur. Bu yazıda, 10. senaryoya odaklanarak önemli konuları ve soru örneklerini inceleyeceğiz.
🧪 Hücre Bölünmesi
Hücre bölünmesi, canlıların büyümesi, gelişmesi ve üremesi için temel bir süreçtir. Mitoz ve mayoz olmak üzere iki ana türü vardır.
- 🌱 Mitoz: Vücut hücrelerinde (somatik hücreler) görülür. Amaç, kromozom sayısını değiştirmeden yeni hücreler oluşturmaktır.
- 🌸 Mayoz: Üreme hücrelerinde (gametler) görülür. Amaç, kromozom sayısını yarıya indirmektir. Böylece döllenme ile türün kromozom sayısı sabit kalır.
Örnek Soru: Mitoz ve mayoz arasındaki farkları açıklayınız.
🧬 Kalıtım
Kalıtım, genetik özelliklerin nesilden nesile aktarılmasıdır. Mendel'in çalışmaları bu alanda temel oluşturmuştur.
- 🍎 Gen: DNA üzerinde belirli bir özelliği kontrol eden bölgedir.
- 🍇 Alel: Bir genin farklı varyasyonlarıdır. Örneğin, göz rengi geni için mavi ve kahverengi alelleri olabilir.
- 🍋 Genotip: Bir bireyin genetik yapısıdır.
- 🍊 Fenotip: Bir bireyin gözlemlenebilir özellikleridir (genotip ve çevrenin etkisiyle oluşur).
Örnek Soru: Mendel'in bezelyelerle yaptığı deneyleri ve kalıtım ilkelerini açıklayınız.
🌍 Ekoloji
Ekoloji, canlıların birbirleriyle ve çevreleriyle olan ilişkilerini inceleyen bilim dalıdır.
- ☀️ Ekosistem: Canlı ve cansız çevrenin etkileşimiyle oluşan sistemdir.
- 💧 Popülasyon: Belirli bir bölgede yaşayan aynı türden bireylerin oluşturduğu topluluktur.
- 🌲 Komünite: Belirli bir bölgede yaşayan farklı türlerden popülasyonların oluşturduğu topluluktur.
Örnek Soru: Bir ekosistemdeki enerji akışını ve besin zincirini açıklayınız.
🦠 Canlıların Sınıflandırılması
Canlıların sınıflandırılması, biyolojik çeşitliliği anlamamızı ve organize etmemizi sağlar. Canlılar, benzer özelliklerine göre gruplara ayrılır.
- 🍄 Âlem: En geniş sınıflandırma birimidir.
- 🌿 Şube: Âlemden sonra gelir.
- 🌷 Sınıf: Şubeden sonra gelir.
- 🌻 Takım: Sınıftan sonra gelir.
- 🌺 Aile: Takımdan sonra gelir.
- 💐 Cins: Aileden sonra gelir.
- 🌸 Tür: En dar sınıflandırma birimidir. Aynı türden bireyler çiftleşerek verimli döller oluşturabilir.
Örnek Soru: Canlıların sınıflandırılmasında kullanılan kategorileri açıklayınız ve örnekler veriniz.
Umarım bu özet, biyoloji yazılısına hazırlanmanıza yardımcı olur. Başarılar!