MEB'in yeni nesil soru anlayışında, senaryo temelli sorular önemli bir yer tutar. Bu sorular, felsefi kavramları günlük yaşam durumları içinde sunarak öğrencinin analiz, yorumlama ve eleştirel düşünme becerilerini ölçmeyi amaçlar. 9. senaryo, genellikle bilgi felsefesi (epistemoloji) veya ahlak felsefesi (etik) konularından birini içerir.
1. Dönem 1. yazılıda senaryo sorusunun gelebileceği başlıca üniteler:
Senaryodaki karakterlerin davranışları, diyaloglar ve çatışma noktaları size ipucu verir. Altını çizerek okuyun.
Senaryo şu kavramlardan birini sorguluyor olabilir:
"Buna göre", "bu parçadan çıkarılabilecek en kuvvetli yargı", "filozofun görüşüne en yakın ifade" gibi yönlendirmelere dikkat edin.
"Zeynep ve Ali, bir ağacın gölgesinde otururken, Ali 'Bu ağacın rengi yeşil' der. Zeynep, 'Sen öyle sanıyorsun, çünkü gözlerin yeşil rengi böyle algılıyor. Renkler aslında ışığın yansımasından ibaret. Belki de herkesin algıladığı yeşil tonu farklıdır' diye cevap verir. Ali ise 'Hayır, bilim ağacın yapraklarındaki klorofilin belirli dalga boyundaki ışığı yansıttığını söylüyor. Bu nesnel bir gerçekliktir' diye itiraz eder."
Bu diyalogda Zeynep ve Ali'nin temelde tartıştıkları felsefi problem aşağıdakilerden hangisidir?
1. Senaryo Analizi: Zeynep, algının göreceli olabileceğini (öznel) söyler. Ali ise bilimsel açıklamayla nesnel bir gerçeklik olduğunu savunur.
2. Kavram Eşleştirme: Bu tartışma, bilginin kaynağı ve doğruluğu ile ilgilidir. "Bir şeyi nasıl bilebiliriz?", "Bilgimiz nesnel mi öznel mi?" soruları epistemoloji alanına girer.
3. Doğru Cevap: B) Bilginin imkânı problemi. Diğer seçenekler metafizik, etik, estetik ve din felsefesi konularıdır ve bu diyaloğa doğrudan uymaz.
• MEB'in örnek sorularını ve geçmiş yılların sorularını inceleyin.
• Felsefe ders kitabınızdaki etkinlikleri ve diyalogları yeniden okuyun.
• Senaryo içinde "felsefi tutum" sergileyen ifadeleri tespit etme alıştırması yapın.
• Yazılıda açıklama gerektiren sorularda kısa, net ve felsefi terminolojiyi doğru kullanarak cevap verin.
🌟 Unutmayın: Senaryo soruları, felsefi düşünme sürecini yaşamanız için bir fırsattır. Doğru cevabı bulmak kadar, neden o cevabın doğru olduğunu açıklayabilmek de önemlidir. Sınavda başarılar!
