🌈 11. Sınıf Fizik 1. Dönem 1. Yazılı 6. Senaryo: Hazırlık Rehberi
Bu senaryo, 11. sınıf fizik dersinin ilk dönem ilk yazılısına hazırlanmanıza yardımcı olacak. Konuları tekrar edip, örnek sorular çözerek sınavda başarılı olabilirsiniz. Unutmayın, düzenli çalışmak ve konuları anlamak çok önemli!
💡 1. Bölüm: Vektörler
Vektörler, fizikte yönü ve büyüklüğü olan büyüklükleri ifade etmek için kullanılır. Kuvvet, hız, ivme gibi kavramlar vektörel büyüklüklerdir.
- 📏 Vektörün Gösterimi: Bir vektör, bir ok ile gösterilir. Okun uzunluğu vektörün büyüklüğünü, okun yönü ise vektörün yönünü belirtir.
- ➕ Vektörlerde Toplama: Vektörler toplanırken, uç uca ekleme veya paralelkenar yöntemi kullanılabilir.
- ➖ Vektörlerde Çıkarma: Bir vektörü çıkarmak, o vektörün tersini toplamak anlamına gelir.
- ✖️ Vektörlerde Çarpma: Vektörlerin skaler çarpımı (iç çarpım) ve vektörel çarpımı (dış çarpım) olmak üzere iki tür çarpımı vardır.
🌠 2. Bölüm: Bağıl Hareket
Bağıl hareket, bir gözlemcinin başka bir gözlemciye göre hareketini ifade eder. Örneğin, hareket halindeki bir trende oturan bir yolcu, dışarıdaki bir ağacı hareket ediyor gibi görür.
- 🚂 Bağıl Hız: Bir cismin, başka bir cisme göre hızına bağıl hız denir. Bağıl hız, gözlemcinin hızının, gözlenen cismin hızından çıkarılmasıyla bulunur.
- 🌊 Nehir Problemleri: Nehirde hareket eden bir teknenin hızı, teknenin suya göre hızı ile suyun akıntı hızının bileşkesidir.
- 💨 Rüzgar Problemleri: Havadaki bir uçağın hızı, uçağın havaya göre hızı ile rüzgarın hızının bileşkesidir.
🎯 3. Bölüm: Newton'ın Hareket Yasaları
Newton'ın hareket yasaları, cisimlerin hareketini açıklayan temel prensiplerdir.
- ⚖️ 1. Yasa (Eylemsizlik Yasası): Bir cisme etki eden net kuvvet sıfır ise, cisim duruyorsa durmaya devam eder, hareket halindeyse sabit hızla hareketine devam eder.
- 💪 2. Yasa (Temel Yasa): Bir cisme etki eden net kuvvet, cismin kütlesi ile ivmesinin çarpımına eşittir (F = ma).
- 🤝 3. Yasa (Etki-Tepki Yasası): Bir cisim başka bir cisme kuvvet uyguladığında, ikinci cisim de birinci cisme eşit büyüklükte ve zıt yönde bir kuvvet uygular.
❓ Örnek Soru Çözümleri
Şimdi de öğrendiklerimizi pekiştirmek için birkaç örnek soru çözelim:
Vektörler Örneği
Soru: Aynı düzlemde bulunan ve büyüklükleri sırasıyla 3N ve 4N olan iki kuvvetin bileşkesinin en büyük ve en küçük değeri kaç N'dir?
Çözüm:
- ➕ En Büyük Değer: Kuvvetler aynı yönde ise bileşke en büyük olur. 3N + 4N = 7N
- ➖ En Küçük Değer: Kuvvetler zıt yönde ise bileşke en küçük olur. |4N - 3N| = 1N
Bağıl Hareket Örneği
Soru: Bir nehirde, suya göre hızı 5 m/s olan bir tekne, akıntı hızı 2 m/s olan nehirde akıntıya karşı hareket ediyor. Kıyıdaki bir gözlemciye göre teknenin hızı kaç m/s'dir?
Çözüm:
- 🌊 Çözüm: Tekne akıntıya karşı hareket ettiği için, teknenin suya göre hızından akıntı hızını çıkarırız. 5 m/s - 2 m/s = 3 m/s
Newton'ın Yasaları Örneği
Soru: Kütlesi 2 kg olan bir cisme 10N'luk bir kuvvet uygulanıyor. Cismin ivmesi kaç m/s² olur?
Çözüm:
- 💪 Çözüm: F = ma formülünü kullanarak ivmeyi bulabiliriz. 10N = 2kg * a => a = 5 m/s²
Bu senaryoyu dikkatlice çalışarak ve bol bol soru çözerek sınavda başarılar dilerim!
