🎨 11. Sınıf Fizik 1. Dönem 2. Yazılı 6. Senaryo: Hazırlık Rehberi
Bu rehber, 11. sınıf fizik dersinin 1. dönem 2. yazılı sınavının 6. senaryosuna hazırlanmanıza yardımcı olacak. Sınavda çıkabilecek konuları ve soru tiplerini inceleyerek, başarılı bir sonuç elde etmenizi hedefliyoruz.
📚 Sınavda Çıkabilecek Konular
- 🚀 Vektörler: Vektörlerin tanımı, gösterimi, toplanması, çıkarılması ve bileşenlerine ayrılması.
- 🎯 Bağıl Hareket: Farklı referans noktalarına göre hareketin incelenmesi.
- 💥 Newton'ın Hareket Yasaları: Eylemsizlik, F=ma ve etki-tepki prensipleri.
- ⚙️ Sürtünme Kuvveti: Statik ve kinetik sürtünme kuvvetleri, sürtünme katsayısı.
- 🎢 Enerji: Kinetik enerji, potansiyel enerji (çekim ve esneklik), iş-enerji teoremi.
- 💪 Güç: İş yapma hızı, güç birimleri.
- 🤹 İtme ve Momentum: İtme, momentum, momentumun korunumu.
📝 Örnek Soru Tipleri ve Çözüm Yolları
✨ Vektörler
Soru: Bir cisme etki eden iki kuvvetin büyüklükleri sırasıyla 3N ve 4N'dir. Bu iki kuvvetin bileşkesinin alabileceği en büyük ve en küçük değerleri bulunuz.
Çözüm:
- ➕ En büyük değer: Kuvvetler aynı yönde ise, bileşke kuvvet 3N + 4N = 7N olur.
- ➖ En küçük değer: Kuvvetler zıt yönde ise, bileşke kuvvet |4N - 3N| = 1N olur.
✨ Bağıl Hareket
Soru: Bir tren 20 m/s hızla doğuya doğru hareket ederken, bir yolcu tren içinde kuzeye doğru 2 m/s hızla yürümektedir. Yolcunun yere göre hızını bulunuz.
Çözüm:
- 📐 Yolcunun yere göre hızı, trenin hızı ile yolcunun trene göre hızının vektörel toplamıdır.
- 📏 Hız vektörleri dik olduğundan, Pisagor teoremi kullanılır: √(20² + 2²) ≈ 20.1 m/s.
- 🧭 Yön: Kuzeydoğu (açı değeri hesaplanabilir).
✨ Newton'ın Hareket Yasaları
Soru: Kütlesi 2 kg olan bir cisme 10N'luk bir kuvvet uygulanıyor. Cisim sürtünmesiz yatay bir düzlemde hareket ettiğine göre, cismin ivmesini bulunuz.
Çözüm:
- ⚖️ F = ma (Newton'ın ikinci yasası)
- 🔢 10N = 2 kg * a
- ➗ a = 10N / 2 kg = 5 m/s²
✨ Sürtünme Kuvveti
Soru: Kütlesi 5 kg olan bir cisim, yatay bir yüzeyde durmaktadır. Statik sürtünme katsayısı 0.4 olduğuna göre, cismi harekete geçirmek için uygulanması gereken en küçük kuvveti bulunuz.
Çözüm:
- 🧱 Fs = μs * N (Statik sürtünme kuvveti)
- 🌍 N = mg = 5 kg * 9.8 m/s² = 49 N (Normal kuvvet)
- 🧮 Fs = 0.4 * 49 N = 19.6 N
✨ Enerji
Soru: 10 m yükseklikten serbest bırakılan 2 kg kütleli bir cismin yere çarptığı andaki kinetik enerjisini bulunuz. (Yerçekimi ivmesi g = 9.8 m/s²)
Çözüm:
- ⬆️ Potansiyel enerji: Ep = mgh = 2 kg * 9.8 m/s² * 10 m = 196 J
- ⬇️ Yere çarptığı anda potansiyel enerji tamamen kinetik enerjiye dönüşür: Ek = 196 J
✨ Güç
Soru: Bir vinç, 500 kg'lık bir yükü 10 saniyede 20 metre yukarı kaldırıyor. Vincin gücünü bulunuz.
Çözüm:
- 🏋️ İş: W = F * d = mgh = 500 kg * 9.8 m/s² * 20 m = 98000 J
- ⏱️ Güç: P = W / t = 98000 J / 10 s = 9800 W
✨ İtme ve Momentum
Soru: Kütlesi 0.5 kg olan bir top, duvara 10 m/s hızla çarpıp aynı hızla geri dönüyor. Topun momentumundaki değişimi bulunuz.
Çözüm:
- ➡️ İlk momentum: p1 = mv = 0.5 kg * 10 m/s = 5 kg m/s
- ⬅️ Son momentum: p2 = -mv = -0.5 kg * 10 m/s = -5 kg m/s
- 🔄 Momentum değişimi: Δp = p2 - p1 = -5 kg m/s - 5 kg m/s = -10 kg m/s
💡 Sınav Taktikleri
- ⏱️ Zamanı iyi yönetin. Her soruya ayıracağınız süreyi önceden belirleyin.
- ✔️ Kolay sorulardan başlayın. Motivasyonunuzu yüksek tutun.
- ✍️ İşlemleri açık bir şekilde yazın. Hata yapma olasılığınızı azaltın.
- 🧐 Cevaplarınızı kontrol edin. Mantıklı olup olmadığını değerlendirin.
- 🧘 Sakin olun ve kendinize güvenin. Başaracağınıza inanın!
Umarım bu rehber, sınavınıza hazırlanırken size yardımcı olur. Başarılar dilerim!