🧪 11. Sınıf Kimya 1. Dönem 1. Yazılıya Hazırlık: 10. Senaryo MEB Soruları
Merhaba gençler! Kimya yazılısı yaklaşıyor ve kafanızda soru işaretleri mi var? Merak etmeyin, bu yazıda 11. sınıf kimya 1. dönem 1. yazılı için MEB tarafından hazırlanan 10. senaryoya uygun soruları inceleyeceğiz. Böylece sınavda karşınıza çıkabilecek soru tiplerine aşina olacak ve eksiklerinizi tamamlayabileceksiniz.
⚛️ 1. Bölüm: Atomun Yapısı ve Periyodik Sistem
Bu bölümde atomun temel parçacıklarını, atom numarası, kütle numarası gibi kavramları ve periyodik sistemin özelliklerini hatırlayacağız.
- 🍎 Atomun Temel Parçacıkları: Proton (p+), nötron (n0) ve elektron (e-). Proton ve nötronlar çekirdekte bulunur, elektronlar ise çekirdek etrafında belirli enerji seviyelerinde dolanır.
- 🧪 Atom Numarası (Z): Bir atomdaki proton sayısıdır ve elementin kimliğini belirler.
- ⚖️ Kütle Numarası (A): Bir atomdaki proton ve nötron sayılarının toplamıdır.
- ✨ İzotoplar: Proton sayıları aynı, nötron sayıları farklı olan atomlardır. Kimyasal özellikleri benzerdir.
- 🗓️ Periyodik Sistem: Elementlerin atom numaralarına göre sıralandığı tablodur. Gruplar (dikey sütunlar) ve periyotlar (yatay sıralar) içerir.
🧮 Örnek Soru:
X elementinin atom numarası 17 ve kütle numarası 35'tir. Bu elementin proton, nötron ve elektron sayılarını bulunuz.
Çözüm:
Atom numarası (proton sayısı) = 17
Nötron sayısı = Kütle numarası - Proton sayısı = 35 - 17 = 18
Nötr bir atomda proton sayısı elektron sayısına eşit olduğundan, elektron sayısı = 17
🤝 2. Bölüm: Kimyasal Türler Arası Etkileşimler
Bu bölümde zayıf ve güçlü etkileşimleri, iyonik bağ, kovalent bağ gibi kavramları inceleyeceğiz.
- 💪 Güçlü Etkileşimler: Atomlar arası bağları oluşturan iyonik bağ, kovalent bağ ve metalik bağ gibi etkileşimlerdir.
- 💧 Zayıf Etkileşimler: Moleküller arası etkileşimleri oluşturan hidrojen bağı, dipol-dipol etkileşimleri ve London kuvvetleri gibi etkileşimlerdir.
- ➕ İyonik Bağ: Elektron alışverişi sonucu oluşan zıt yüklü iyonlar arasındaki elektrostatik çekim kuvvetidir.
- 🔗 Kovalent Bağ: Atomlar arasında elektron ortaklaşması ile oluşan bağdır.
🧮 Örnek Soru:
Aşağıdaki bileşiklerin hangi tür bağ içerdiğini belirtiniz:
NaCl, H2O, O2
Çözüm:
NaCl: İyonik Bağ
H2O: Kovalent Bağ
O2: Kovalent Bağ
🌡️ 3. Bölüm: Maddenin Halleri
Bu bölümde katı, sıvı ve gaz hallerini, hal değişimlerini ve bu değişimler sırasında enerji alışverişini inceleyeceğiz.
- 🧊 Katı: Belirli bir şekli ve hacmi vardır. Tanecikler arası çekim kuvvetleri çok yüksektir.
- 💧 Sıvı: Belirli bir hacmi vardır ancak şekli yoktur. Tanecikler arası çekim kuvvetleri katılara göre daha düşüktür.
- 💨 Gaz: Belirli bir şekli ve hacmi yoktur. Tanecikler arası çekim kuvvetleri çok düşüktür.
- 🔥 Hal Değişimi: Maddenin bir halden başka bir hale geçmesidir. Erime, donma, buharlaşma, yoğunlaşma, süblimleşme ve kırağılaşma gibi olayları içerir.
- ⚡ Enerji: Hal değişimleri sırasında enerji alınır veya verilir. Erime ve buharlaşma endotermik (ısı alan), donma ve yoğunlaşma ekzotermik (ısı veren) olaylardır.
🧮 Örnek Soru:
Buzun erimesi sırasında sıcaklık neden sabit kalır?
Çözüm:
Buzun erimesi endotermik bir olaydır. Erime sırasında verilen ısı, sıcaklığı artırmak yerine buzun tanecikleri arasındaki bağları kırmak için kullanılır. Bu nedenle, buz tamamen eriyene kadar sıcaklık sabit kalır.
Umarım bu çalışma, sınavınıza hazırlanmanıza yardımcı olur. Başarılar!
