🧪 11. Sınıf Kimya 1. Dönem 2. Yazılı Sınavına Hazırlık
Merhaba 11. sınıf öğrencileri! Kimya sınavı yaklaşıyor ve biliyorum, biraz stresli olabilirsiniz. Ama endişelenmeyin, bu rehberle sınavda başarılı olmanız için ihtiyacınız olan her şeyi öğreneceksiniz. Hadi başlayalım!
⚛️ Mol Kavramı ve Hesaplamalar
Mol kavramı, kimyanın temel taşlarından biridir. Bir maddenin belirli sayıda taneciğini (atom, molekül, iyon vb.) ifade eder. Bu sayıya Avogadro sayısı denir ve yaklaşık olarak 6,02 x 1023'e eşittir.
- ⚖️ Mol Kütlesi (M): Bir mol maddenin gram cinsinden kütlesidir. Periyodik tabloda elementlerin atom kütleleri verilmiştir. Bileşiklerin mol kütlesini hesaplamak için, içerdiği atomların atom kütlelerini toplamanız gerekir.
- 🔢 Mol Sayısı (n): Bir örnekteki madde miktarını ifade eder. Mol sayısı, kütle (m) ve mol kütlesi (M) arasındaki şu formülle hesaplanır: n = m / M
- 🎈 Normal Koşullar (NK): 0°C sıcaklık ve 1 atm basınçtır. NK'da 1 mol gaz 22,4 litre hacim kaplar.
🧮 Kimyasal Tepkimeler ve Denklemler
Kimyasal tepkimeler, maddelerin birbirleriyle etkileşime girerek yeni maddeler oluşturmasıdır. Bu tepkimeler denklemlerle gösterilir.
- 📝 Denkleştirme: Kimyasal denklemlerin her iki tarafındaki atom sayılarının eşitlenmesi işlemidir. Bu, kütlenin korunumu yasası gereğidir.
- 🔥 Tepkime Türleri:
- 🍎 Yanma Tepkimeleri: Bir maddenin oksijenle hızlı bir şekilde tepkimeye girerek ısı ve ışık yaymasıdır.
- ➕ Birleşme (Sentez) Tepkimeleri: İki veya daha fazla maddenin birleşerek daha karmaşık bir madde oluşturmasıdır.
- ➖ Ayrışma (Analiz) Tepkimeleri: Bir maddenin daha basit maddelere ayrışmasıdır.
- 🔄 Yer Değiştirme Tepkimeleri: Bir elementin bir bileşikteki başka bir elementin yerini almasıdır.
💧 Çözeltiler
Çözeltiler, iki veya daha fazla maddenin homojen karışımıdır. Genellikle bir çözücü (genellikle sıvı) ve bir çözünen (katı, sıvı veya gaz) içerir.
- 🫙 Derisim: Çözeltideki çözünen madde miktarını ifade eder. En yaygın derişim birimleri şunlardır:
- 🌿 Molarite (M): Bir litre çözeltideki çözünen madde mol sayısıdır (mol/L).
- 💧 Kütlece Yüzde Derişim (%): 100 gram çözeltideki çözünen madde kütlesidir.
- 🌡️ Çözünürlük: Belirli bir sıcaklıkta belirli miktardaki çözücüde çözünebilen maksimum madde miktarıdır.
🌡️ Gazlar
Gazlar, belirli bir şekli veya hacmi olmayan akışkanlardır. Gazların davranışını açıklayan bazı yasalar vardır.
- 💨 Boyle Yasası: Sabit sıcaklıkta, bir gazın basıncı ile hacmi ters orantılıdır (P₁V₁ = P₂V₂).
- 🔥 Charles Yasası: Sabit basınçta, bir gazın hacmi ile mutlak sıcaklığı doğru orantılıdır (V₁/T₁ = V₂/T₂).
- ⚖️ Avogadro Yasası: Sabit sıcaklık ve basınçta, bir gazın hacmi ile mol sayısı doğru orantılıdır (V₁/n₁ = V₂/n₂).
- 💯 İdeal Gaz Yasası: Bu üç yasayı birleştirerek ideal gazların davranışını tanımlayan bir denklem elde ederiz: PV = nRT (R: İdeal gaz sabiti).
Umarım bu özet, sınavınıza hazırlanmanıza yardımcı olur. Başarılar!
