🧪 12. Sınıf Fizik 1. Dönem 1. Yazılı 7. Senaryo: Sınava Hazırlık Rehberi
Merhaba gençler! Fizik yazılısı yaklaşıyor ve biraz stresli olabilirsiniz. Ama endişelenmeyin, bu rehberle sınavda başarılı olmanız için ihtiyacınız olan her şeyi bulacaksınız. Unutmayın, fizik sadece formüllerden ibaret değil, aynı zamanda dünyayı anlamanın bir yolu. Hazırsanız, başlayalım!
📚 1. Bölüm: Vektörler
Vektörler, fizikte yönü ve büyüklüğü olan büyüklükleri ifade etmek için kullanılır. Kuvvet, hız ve ivme gibi birçok fiziksel nicelik vektörel özellik gösterir.
- 📏 Vektörün Tanımı: Yönü ve büyüklüğü olan doğru parçasıdır.
- ➕ Vektörlerde Toplama:
- 🍎 Uç Uca Ekleme Yöntemi: Vektörler sırayla uç uca eklenir, ilk vektörün başlangıcı ile son vektörün bitişi birleştirilir.
- 📐 Paralelkenar Yöntemi: Vektörler aynı noktadan başlayacak şekilde çizilir, paralelkenar tamamlanır ve köşegen bileşke vektörü verir.
- ➖ Vektörlerde Çıkarma: Bir vektörü çıkarmak, ters işaretlisini eklemekle aynıdır.
- ✖️ Vektörün Bir Sayı ile Çarpımı: Vektörün büyüklüğü o sayı ile çarpılır, yönü aynı kalır (sayı negatif ise yönü ters döner).
💡 2. Bölüm: Bağıl Hareket
Bağıl hareket, bir gözlemcinin diğerine göre hareketini tanımlar. Örneğin, hareket halindeki bir trende oturan bir kişi, dışarıdaki birine göre farklı bir hızda hareket ediyor gibi görünür.
- 🚗 Bağıl Hız: Bir cismin başka bir cisme göre hızına denir.
- ➡️ Bağıl Hız Formülü: Vbağıl = Vcisim - Vgözlemci
- 🌊 Nehir Problemleri: Akıntı hızının hesaba katıldığı hareket problemleridir.
- 🚣 Aynı Yönde Hareket: Hızlar toplanır.
- ⬅️ Zıt Yönde Hareket: Hızlar çıkarılır.
🎯 3. Bölüm: Newton'ın Hareket Yasaları
Newton'ın hareket yasaları, cisimlerin hareketini açıklayan temel prensiplerdir.
- 1️⃣ Eylemsizlik Yasası: Bir cisim üzerine etkiyen net bir kuvvet yoksa, duruyorsa durmaya, hareketliyse sabit hızla hareket etmeye devam eder.
- 2️⃣ Temel Yasa: Bir cisme etkiyen net kuvvet, cismin kütlesi ile ivmesinin çarpımına eşittir: F = ma
- 3️⃣ Etki-Tepki Yasası: Her etkiye karşı eşit büyüklükte ve zıt yönde bir tepki vardır.
📝 Örnek Soru Çözümleri
Şimdi de öğrendiklerimizi pekiştirmek için birkaç örnek soru çözelim:
Soru 1:
Doğuya doğru 3 m/s hızla giden bir bisikletli, kuzeye doğru 4 m/s hızla giden bir aracı görüyor. Bisikletlinin sürücüye göre bağıl hızı nedir?
Çözüm:
Vbağıl = Vbisikletli - Varaba
Vektörel çıkarma işlemi yapılarak bağıl hız bulunur. Bağıl hızın büyüklüğü 5 m/s ve yönü güneydoğudur.
Soru 2:
5 kg kütleli bir cisme 10 N'luk bir kuvvet uygulanıyor. Cismin ivmesi nedir?
Çözüm:
F = ma
10 N = 5 kg * a
a = 2 m/s2
Umarım bu rehber, fizik yazılısına hazırlanmanıza yardımcı olur. Başarılar!