🧪 12. Sınıf Fizik 1. Dönem 1. Yazılıya Hazırlık: Çözümlü Sorularla Tekrar!
Merhaba gençler! 12. sınıf fizik dersinin ilk yazılısı yaklaşıyor. Sakin olun, panik yok! Bu yazıda, sınavda karşınıza çıkabilecek tarzda çözümlü sorularla konuları tekrar edeceğiz. Hazırsanız, başlayalım!
💡 1. Soru: Vektörler
Soru: Aynı düzlemde bulunan üç vektörün büyüklükleri sırasıyla 3N, 4N ve 5N'dir. Bu üç vektörün bileşkesinin en büyük ve en küçük değerlerini bulunuz.
Çözüm:
- ➕ En Büyük Değer: Vektörlerin hepsi aynı yönde olduğunda bileşke en büyük olur. Bu durumda bileşke: 3N + 4N + 5N = 12N
- ➖ En Küçük Değer: Vektörlerin zıt yönlerde olduğu durumları düşünmeliyiz. Örneğin, 5N'lik vektör bir yönde, 3N ve 4N'lik vektörler zıt yönde olduğunda: |5N - (3N + 4N)| = |5N - 7N| = 2N. Başka kombinasyonları da deneyerek en küçük değeri buluruz. Bu durumda en küçük değer 0N olabilir (Örneğin, vektörler birbirini dengelediğinde).
🧲 2. Soru: Bağıl Hareket
Soru: Bir nehirde, suya göre hızı 5 m/s olan bir motor, kıyıya paralel olarak hareket etmektedir. Nehrin akıntı hızı 2 m/s olduğuna göre, motorun yere göre hızını bulunuz ve motorun 100 metre ilerlemesi için gereken süreyi hesaplayınız.
Çözüm:
- ➡️ Yere Göre Hız: Motorun suya göre hızı ile akıntı hızı aynı yönde ise yere göre hızı artar, zıt yönde ise azalır.
- Aynı yönde ise: 5 m/s + 2 m/s = 7 m/s
- Zıt yönde ise: 5 m/s - 2 m/s = 3 m/s
- ⏱️ Süre Hesaplama:
- Aynı yönde ise: Süre = Mesafe / Hız = 100 m / 7 m/s ≈ 14.29 s
- Zıt yönde ise: Süre = Mesafe / Hız = 100 m / 3 m/s ≈ 33.33 s
🚀 3. Soru: Atışlar
Soru: Bir cisim, yerden yukarı doğru 20 m/s hızla atılıyor. Yerçekimi ivmesini 10 m/s² olarak kabul ederek, cismin çıkabileceği maksimum yüksekliği ve yere düşme süresini hesaplayınız.
Çözüm:
- ⬆️ Maksimum Yükseklik: Maksimum yükseklikte cismin hızı sıfır olur.
- v² = u² + 2as formülünü kullanırız (v: son hız, u: ilk hız, a: ivme, s: yer değiştirme).
- 0 = (20 m/s)² + 2 * (-10 m/s²) * s
- s = 20 m (Maksimum yükseklik)
- ⏳ Yere Düşme Süresi:
- Önce yukarı çıkış süresini bulalım: v = u + at => 0 = 20 m/s + (-10 m/s²) * t => t = 2 s
- Yukarı çıkış süresi, aşağı iniş süresine eşittir. Bu nedenle toplam süre: 2 s + 2 s = 4 s
💥 4. Soru: Newton'ın Hareket Yasaları
Soru: Yatay bir düzlemde duran 5 kg kütleli bir cisme, yatay doğrultuda 20N'luk bir kuvvet uygulanıyor. Cisim ile yüzey arasındaki sürtünme katsayısı 0.2 olduğuna göre, cismin ivmesini hesaplayınız.
Çözüm:
- 🧱 Sürtünme Kuvveti: Sürtünme kuvveti (f) = sürtünme katsayısı (k) * normal kuvvet (N). Normal kuvvet, cismin ağırlığına eşittir (mg).
- N = m * g = 5 kg * 10 m/s² = 50 N
- f = 0.2 * 50 N = 10 N
- ➡️ Net Kuvvet: Net kuvvet (Fnet) = Uygulanan kuvvet (F) - Sürtünme kuvveti (f) = 20 N - 10 N = 10 N
- 🚀 İvme: Newton'ın ikinci yasası: Fnet = m * a => 10 N = 5 kg * a => a = 2 m/s²
Umarım bu çözümlü sorular, sınavınıza hazırlık sürecinde size yardımcı olur. Başarılar!
