📚 12. Sınıf Fizik 1. Dönem 2. Yazılı 5. Senaryo MEB Soruları
Merhaba 12. sınıf öğrencileri! Fizik sınavına hazırlanırken size yardımcı olacak, MEB müfredatına uygun 5. senaryoyu inceleyeceğiz. Bu senaryo, sınavda karşınıza çıkabilecek soru tiplerini anlamanıza ve konuları tekrar etmenize yardımcı olacak.
💡 1. Senaryo: Vektörler ve Bağıl Hareket
- 🍎 Vektörler: Fiziksel büyüklükleri ifade etmek için kullanılan yönlü doğru parçalarıdır. Vektörler, büyüklük ve yön bilgisi içerir.
- 🍎 Vektör İşlemleri: Vektörleri toplama, çıkarma ve bir skalerle çarpma işlemleri yapabiliriz. Bu işlemler, vektörlerin bileşenleri üzerinden daha kolay yapılabilir.
- 🍎 Bağıl Hareket: Bir gözlemcinin, başka bir hareketli cisme göre hareketini tanımlar. Bağıl hız, gözlemcinin hızından, hareketli cismin hızının çıkarılmasıyla bulunur.
Örnek Soru: Bir nehirde, suya göre hızı 5 m/s olan bir motor, akıntı hızı 2 m/s olan nehirde hareket ediyor. Motorun yere göre hızını bulunuz.
💡 2. Senaryo: Atış Hareketleri
- 🍎 Serbest Düşme: Bir cismin sadece yerçekimi etkisiyle yaptığı harekettir. Hava direnci ihmal edilir.
- 🍎 Yukarı Doğru Düşey Atış: Bir cismin yukarı doğru belirli bir hızla atılmasıdır. Cisim önce yavaşlar, durur ve sonra serbest düşme yapar.
- 🍎 Yatay Atış: Bir cismin yatay olarak belirli bir hızla atılmasıdır. Cisim hem yatayda sabit hızlı hareket yapar, hem de düşeyde serbest düşme yapar.
- 🍎 Eğik Atış: Bir cismin belirli bir açıyla atılmasıdır. Hareket, yatay ve düşey bileşenlere ayrılır.
Örnek Soru: 20 m yükseklikten yatay olarak 10 m/s hızla atılan bir cisim, yere kaç saniyede düşer ve yatayda kaç metre yol alır?
💡 3. Senaryo: Newton'ın Hareket Yasaları
- 🍎 1. Yasa (Eylemsizlik Yasası): Bir cisme etki eden net kuvvet sıfır ise, cisim duruyorsa durmaya devam eder, hareketliyse sabit hızla hareketine devam eder.
- 🍎 2. Yasa (Temel Yasa): Bir cisme etki eden net kuvvet, cismin kütlesi ile ivmesinin çarpımına eşittir (F = ma).
- 🍎 3. Yasa (Etki-Tepki Yasası): Her etkiye karşı eşit büyüklükte ve zıt yönde bir tepki vardır.
Örnek Soru: Kütlesi 2 kg olan bir cisme 10 N'luk bir kuvvet uygulanıyor. Cismin ivmesini hesaplayınız.
💡 4. Senaryo: İş, Güç ve Enerji
- 🍎 İş: Bir kuvvetin bir cismi yer değiştirmesiyle yapılan enerji transferidir (W = F.x.cosθ).
- 🍎 Güç: Birim zamanda yapılan iştir (P = W/t).
- 🍎 Kinetik Enerji: Bir cismin hareketinden dolayı sahip olduğu enerjidir (KE = 1/2 mv²).
- 🍎 Potansiyel Enerji: Bir cismin konumundan dolayı sahip olduğu enerjidir (Yerçekimi potansiyel enerjisi: PE = mgh).
- 🍎 Enerji Korunumu: Bir sistemde toplam enerji sabittir. Enerji bir türden başka bir türe dönüşebilir, ancak yok olmaz veya kendiliğinden oluşmaz.
Örnek Soru: 5 kg kütleli bir cisim, 10 m yükseklikten serbest bırakılıyor. Yere çarptığı andaki kinetik enerjisini bulunuz.
💡 5. Senaryo: İtme ve Momentum
- 🍎 Momentum: Bir cismin kütlesi ile hızının çarpımıdır (p = mv).
- 🍎 İtme: Bir cisme uygulanan kuvvetin, etki süresiyle çarpımıdır (I = F.Δt). İtme, momentum değişimine eşittir (I = Δp).
- 🍎 Momentum Korunumu: Kapalı bir sistemde toplam momentum sabittir. Çarpışmalarda momentum korunur.
Örnek Soru: Kütlesi 2 kg olan bir cisim, 5 m/s hızla hareket ederken, kütlesi 3 kg olan duran bir cisme çarpıyor. Çarpışma sonrası iki cisim birlikte hareket ettiğine göre, ortak hızlarını bulunuz.
Umarım bu senaryolar, fizik sınavına hazırlığınızda size yardımcı olur. Başarılar!
