📚 12. Sınıf Fizik 2. Dönem 2. Yazılı 7. Senaryo MEB Soruları: Sınava Hazırlık Rehberi
Merhaba gençler! Fizik sınavı yaklaşıyor ve bu rehberde, 12. sınıf fizik dersinin 2. dönem 2. yazılı sınavı için MEB tarafından hazırlanan 7. senaryoya uygun soruları ve çözümleri bulacaksınız. Bu senaryo, sınavda karşınıza çıkabilecek konuları ve soru tiplerini anlamanıza yardımcı olacak. Haydi başlayalım!
💡 1. Bölüm: Elektromanyetik Dalgalar
Elektromanyetik dalgalar, elektrik ve manyetik alanların birbirini tetikleyerek uzayda yayılan dalgalardır. Bu dalgalar, radyo dalgalarından gama ışınlarına kadar geniş bir spektrumu kapsar.
- 📡 Radyo Dalgaları: En uzun dalga boyuna sahip elektromanyetik dalgalardır. Radyo ve televizyon yayınlarında kullanılır.
- 📱 Mikrodalgalar: Mikrodalga fırınlarda yiyecekleri ısıtmak için kullanılır. Ayrıca cep telefonu iletişiminde de önemli bir rol oynar.
- 🔆 Kızılötesi (Infrared) Işınlar: Isı transferi için kullanılır. Uzaktan kumandalar ve gece görüş cihazları bu ışınları kullanır.
- ☀️ Görünür Işık: İnsan gözünün görebildiği elektromanyetik dalgalardır. Renkleri algılamamızı sağlar.
- ☀️ Ultraviyole (UV) Işınlar: Güneş ışığında bulunur ve cildimize zarar verebilir. Sterilizasyon işlemlerinde kullanılır.
- ☢️ X-Işınları: Tıbbi görüntülemede kullanılır. Kemiklerin ve iç organların görüntülenmesini sağlar.
- 💥 Gama Işınları: En yüksek enerjili elektromanyetik dalgalardır. Radyoterapide kanser tedavisinde kullanılır.
🧲 2. Bölüm: Manyetik Alan
Manyetik alan, hareketli elektrik yüklerinin (akım) veya manyetik malzemelerin etrafında oluşturduğu bir alandır. Manyetik alanın yönü ve şiddeti, manyetik kuvvetin yönünü ve büyüklüğünü belirler.
- 🧭 Manyetik Alan Çizgileri: Manyetik alanın yönünü gösteren hayali çizgilerdir. Mıknatısın kuzey kutbundan çıkar ve güney kutbuna girer.
- 💪 Manyetik Kuvvet: Hareketli bir yüke veya akım taşıyan bir tele manyetik alan tarafından uygulanan kuvvettir.
- 🌀 Manyetik Alanın Kaynakları: Elektrik akımı, mıknatıslar ve değişen elektrik alanları manyetik alan oluşturabilir.
⚡ 3. Bölüm: İndüksiyon
Elektromanyetik indüksiyon, değişen bir manyetik alanın bir iletkende elektrik akımı oluşturmasıdır. Bu prensip, jeneratörler ve transformatörler gibi birçok elektrikli cihazın temelini oluşturur.
- 🔄 Faraday Yasası: İndüklenen elektromotor kuvvetinin (EMK), manyetik akıdaki değişim hızıyla orantılı olduğunu belirtir.
- 🔋 Lenz Yasası: İndüklenen akımın, kendisini oluşturan manyetik alan değişimine karşı koyacak yönde olduğunu belirtir.
- 💡 Transformatörler: Elektromanyetik indüksiyon prensibiyle çalışan ve gerilimi yükseltip alçaltmaya yarayan cihazlardır.
📝 Örnek Soru ve Çözümü
Soru: Bir transformatörün primer sargısındaki sarım sayısı 1000, sekonder sargısındaki sarım sayısı ise 2000'dir. Primer sargıya 100V gerilim uygulandığında, sekonder sargıdaki gerilim kaç V olur?
Çözüm:
Transformatörlerde gerilim ve sarım sayısı arasındaki ilişki şu şekildedir:
Vsekonder / Vprimer = Nsekonder / Nprimer
Burada:
- Vsekonder: Sekonder sargıdaki gerilim (bilinmiyor)
- Vprimer: Primer sargıdaki gerilim (100V)
- Nsekonder: Sekonder sargısındaki sarım sayısı (2000)
- Nprimer: Primer sargısındaki sarım sayısı (1000)
Denklemi çözelim:
Vsekonder / 100V = 2000 / 1000
Vsekonder = (2000 / 1000) * 100V
Vsekonder = 2 * 100V
Vsekonder = 200V
Cevap: Sekonder sargıdaki gerilim 200V olur.
Umarım bu rehber, 12. sınıf fizik sınavına hazırlanmanıza yardımcı olur. Başarılar dilerim!
