Merhaba değerli öğrenciler. Bu ders notumuzda, 12. Sınıf İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersi 1. dönem 2. yazılı sınavı için hazırlanmış örnek bir senaryoyu ve bu senaryoya bağlı MEB tarzı soruları çözümlü bir şekilde inceleyeceğiz. Amacımız, sınav formatını anlamak, soru tiplerini tanımak ve konu eksiğinizi görmektir. Unutmayın, bu bir tahmin değil, örnek bir çalışma senaryosudur.
Senaryo Metni: "Mustafa Kemal Paşa'nın Samsun'a çıkışından sonra, Anadolu'da milli bilinci uyandırmak ve direnişi örgütlemek amacıyla bir dizi kongre düzenlenmiştir. Bu kongreler, hem halkın iradesini yansıtmış hem de TBMM'nin açılışına giden yolda hukuki ve siyasi alt yapıyı oluşturmuştur. Aşağıdaki metin, bu süreci anlatmakta ve bazı kritik kararlara değinmektedir..."
Senaryoya dayalı soru: "Metinde bahsedilen ve 'milletin istiklalini yine milletin azim ve kararının kurtaracağını' ilan eden, heyet-i temsiliye'yi oluşturan kongre aşağıdakilerden hangisidir?"
Seçenekler: A) Erzurum Kongresi | B) Sivas Kongresi | C) Alaşehir Kongresi | D) Balıkesir Kongresi | E) Amasya Görüşmeleri
✅ Çözüm ve Analiz: Doğru cevap A) Erzurum Kongresi'dir. Erzurum Kongresi (23 Temmuz - 7 Ağustos 1919) kararları arasında bu milli egemenlik vurgusu ve Doğu Anadolu'nun temsil edildiği bir "Heyet-i Temsiliye"nin oluşturulması yer alır. Sivas Kongresi ise bu yapıyı tüm ulusu temsil eder hale getirmiştir.
Senaryoya dayalı soru: "Metinde geçen 'manda ve himaye fikri kesinlikle reddedilmiştir' kararı, Milli Mücadele'nin hangi temel ilkesiyle doğrudan ilişkilidir?"
Seçenekler: A) Milliyetçilik | B) Halkçılık | C) Bağımsızlık | D) Devletçilik | E) Laiklik
✅ Çözüm ve Analiz: Doğru cevap C) Bağımsızlık (İstiklal-i Tam)'tır. Manda, bir devletin başka bir devletin koruması ve yönetimine girmesidir. Erzurum ve Sivas Kongreleri'nde bunun reddedilmesi, tam bağımsızlık ilkesinin en net ifadesidir.
Senaryoya dayalı soru: "Aşağıdaki gelişmelerden hangisi, metinde anlatılan kongreler sürecinin doğal bir sonucu olarak TBMM'nin açılmasına zemin hazırlamamıştır?"
Seçenekler:
A) İstanbul Hükümeti'nin Misak-ı Milli'yi tanımaması
B) Anadolu'da seçimlerin yapılıp mebusların belirlenmesi
C) Heyet-i Temsiliye'nin Ankara'ya gelerek çalışmalarını buradan yürütmesi
D) İtilaf Devletleri'nin İstanbul'u resmen işgal etmesi
E) Kuvay-ı Milliye birliklerinin düzenli orduya dönüştürülmesi
✅ Çözüm ve Analiz: Doğru cevap E) Kuvay-ı Milliye birliklerinin düzenli orduya dönüştürülmesi'dir. Bu önemli askeri gelişme, TBMM'nin açılışından (23 Nisan 1920) sonra, özellikle 1920 sonu - 1921 başlarında gerçekleşmiştir. Dolayısıyla TBMM'nin açılmasına zemin hazırlayan bir süreç değil, onun bir kararı ve sonucudur. Diğer seçeneklerin hepsi (İstanbul'un işgali, seçimler, Heyet-i Temsiliye'nin Ankara'ya gelişi) doğrudan TBMM'nin toplanmasına giden yolu hazırlamıştır.
Bu örnek senaryo ve sorular, Milli Mücadele'nin hazırlık dönemi (1919-1920) konularının sınavda nasıl senaryolaştırılabileceğine dair bir fikir vermektedir. Benzer senaryolar Lozan Konferansı, Atatürk İlkeleri, Çok Partili Hayat gibi diğer ünitelerden de gelebilir. Bol bol MEB kazanım testlerini ve önceki yılların sorularını çözerek kendinizi geliştirin.
Başarılar dilerim! 🌟
