🌍 2026 TYT Coğrafya: Boylam Farkı ve Zaman İlişkisi
Boylamlar, Dünya üzerindeki herhangi bir noktanın başlangıç meridyeni olan Greenwich'e göre doğusunda veya batısında olduğunu gösteren hayali çizgilerdir. Bu çizgiler, zaman hesaplamalarında kritik bir rol oynar.
- 🧭 Boylam Nedir? Dünya'yı dikey olarak kesen ve kutuplarda birleşen hayali çizgilerdir. Greenwich meridyeni (0°) başlangıç noktasıdır.
- ⏱️ Zaman İlişkisi: Dünya batıdan doğuya doğru döndüğü için, doğudaki yerlerde Güneş daha önce doğar. Bu durum, farklı boylamlardaki yerler arasında zaman farkı oluşmasına neden olur.
📍 Boylam Farkının Zaman Üzerindeki Etkisi
Dünya, kendi ekseni etrafında 24 saatte döner. Bu dönüş, 360 boylam derecesinin tamamlanması anlamına gelir.
- 🔢 Hesaplama:
- Her 15 boylam derecesi, 1 saatlik zaman farkına eşittir.
- Yani, 1 boylam derecesi 4 dakikalık zaman farkı yaratır.
- ➕ Doğu - Batı İlişkisi:
- Doğuya gidildikçe saatler ilerler, batıya gidildikçe saatler geri alınır.
🗓️ TYT Coğrafya'da Karşılaşabileceğin Soru Tipleri
Bu konuyla ilgili TYT'de genellikle iki nokta arasındaki zaman farkını hesaplamaya yönelik sorular gelir.
- ❓ Soru Örneği 1: A şehri 30° Doğu boylamında ve B şehri 45° Batı boylamında yer alıyorsa, bu iki şehir arasındaki yerel saat farkı kaç saattir?
- Çözüm: İki şehir arasındaki boylam farkı 30 + 45 = 75 derecedir. Her 15 derece 1 saat olduğuna göre, 75 / 15 = 5 saat fark vardır.
- ❓ Soru Örneği 2: Ankara'da (33° Doğu) saat 12:00 iken, New York'ta (74° Batı) saat kaçtır?
- Çözüm: Boylam farkı 33 + 74 = 107 derecedir. 107 x 4 = 428 dakika. 428 / 60 = 7 saat 8 dakika. New York daha batıda olduğu için saat geri olacaktır. 12:00 - 7:08 = 04:52. New York'ta saat 04:52'dir.
📝 Unutmamak Gerekir
Boylam ve zaman ilişkisi, coğrafyanın temel konularından biridir. Bu konuyu anlamak, harita okuma becerilerini geliştirmek ve farklı bölgeler arasındaki zaman farklarını kavramak için önemlidir. Bol pratik yaparak bu konudaki başarını artırabilirsin.