🌍 2026 TYT Coğrafya: Meridyenler Dünyasına Yolculuk
Meridyenler, coğrafya dersinde sıkça karşımıza çıkan, dünyanın hayali çizgilerinden biridir. Bu çizgiler, yerimizi belirlememize ve zamanı anlamamıza yardımcı olur. Gel, meridyenlerin ne olduğuna ve matematiksel değerlerine yakından bakalım!
🧭 Meridyen Nedir?
Meridyenler,
Kuzey Kutbu'ndan
Güney Kutbu'na uzanan,
Ekvator'u dik kesen hayali yarım çemberlerdir. Herhangi bir yerin
boylamını (doğu-batı konumunu) belirlememize yararlar.
- 📍 Bütün meridyenlerin boyları birbirine eşittir.
- 📍 Meridyenler kutuplarda birleşirler.
- 📍 İki meridyen arası mesafe sadece Ekvator üzerinde 111 km'dir. Kutuplara doğru gidildikçe bu mesafe azalır.
- 📍 Toplamda 360 adet meridyen vardır.
📐 Meridyenlerin Matematiksel Değerleri
Meridyenlerin başlangıç noktası olarak İngiltere'nin
Greenwich kasabasından geçen meridyen kabul edilir. Bu meridyene
Başlangıç Meridyeni denir ve değeri 0°'dir.
- 🧭 Başlangıç meridyeninin 180° doğusunda 180 tane doğu meridyeni bulunur.
- 🧭 Başlangıç meridyeninin 180° batısında 180 tane batı meridyeni bulunur.
- 🧭 180° Doğu Meridyeni ile 180° Batı Meridyeni aynıdır.
- 🧭 İki meridyen arasındaki yerel saat farkı 4 dakikadır.
⏱️ Yerel Saat Hesaplamaları
Meridyenler arasındaki zaman farkı, yerel saat hesaplamalarında kullanılır. Örneğin, 30° Doğu meridyeninde yerel saat 12:00 ise, 45° Doğu meridyeninde yerel saat 13:00 olur. Çünkü her 15 meridyen 1 saatlik zaman farkı yaratır.
- 🌍 Her 1°'lik meridyen farkı 4 dakikalık zaman farkına eşittir.
- ➕ Doğuya doğru gidildikçe saat ilerler.
- ➖ Batıya doğru gidildikçe saat geri kalır.
🗓️ Tarih Değiştirme Çizgisi
180° meridyeni, aynı zamanda
Tarih Değiştirme Çizgisi olarak da bilinir. Bu çizginin doğusundan batısına geçildiğinde bir gün ileri, batısından doğusuna geçildiğinde ise bir gün geri gidilir.
- 📅 Bu çizgi genellikle kara parçalarından geçmeyecek şekilde çizilmiştir, böylece aynı ülke içinde farklı tarihler yaşanmasının önüne geçilir.
Umarım bu bilgiler, meridyenler konusunu anlamana yardımcı olmuştur. Coğrafya, dünyayı keşfetmenin en eğlenceli yollarından biridir!
