📜 Amasya Protokolü Nedir?
Amasya Protokolü, 20 Ekim 1919'da İstanbul Hükümeti ile Temsil Heyeti arasında Amasya'da imzalanan bir anlaşmadır. Bu protokol, Kurtuluş Savaşı'nın hazırlık döneminde çok önemli bir yere sahiptir.
🤝 Protokolün Tarafları Kimlerdi?
- 👤 İstanbul Hükümeti adına Bahriye Nazırı Salih Paşa
- 🇹🇷 Temsil Heyeti adına Mustafa Kemal Paşa, Rauf Bey, Bekir Sami Bey
🗓️ Amasya Protokolü'nün Tarihsel Arka Planı
Mondros Ateşkes Antlaşması'ndan sonra Anadolu'nun işgal edilmesi ve İstanbul Hükümeti'nin bu işgallere karşı sessiz kalması, Türk halkının tepkisini çekmişti. Mustafa Kemal Paşa'nın Samsun'a çıkışıyla başlayan Milli Mücadele hareketi, Amasya Genelgesi ile daha da güçlenmişti. İşte bu ortamda, İstanbul Hükümeti ile Temsil Heyeti arasında bir uzlaşma zemini arayışı başlamış ve Amasya Protokolü ortaya çıkmıştır.
✨ Protokolün Maddeleri Nelerdi?
- 🇹🇷 Osmanlı Devleti'nin bütünlüğü korunmalıdır.
- 🤝 Türk ve Müslüman çoğunluğun bulunduğu bölgeler ayrılmamalıdır.
- 🗳️ İstanbul Hükümeti, Temsil Heyeti'nin varlığını tanımalıdır.
- 📢 Mebusan Meclisi, İstanbul dışında, güvenli bir yerde toplanmalıdır.
- 📢 Seçimler serbestçe yapılmalı ve seçilecek vekiller, milletin güvenini kazanmış kişiler olmalıdır.
🎯 Amasya Protokolü'nün Önemi
🏛️ İstanbul Hükümeti'nin Temsil Heyeti'ni Tanıması
İstanbul Hükümeti, ilk kez Temsil Heyeti'nin varlığını resmen tanımıştır. Bu, Milli Mücadele hareketinin meşruiyet kazanması açısından çok önemlidir.
📢 Mebusan Meclisi'nin Toplanması Kararı
Mebusan Meclisi'nin toplanması kararı, milletin iradesinin yönetime yansıması için atılan önemli bir adımdır. Ancak, meclisin İstanbul'da toplanması ve İtilaf Devletleri'nin baskısı altında kalması, daha sonra Ankara'da yeni bir meclisin açılmasına yol açmıştır.
🤝 Milli Mücadele'nin Güçlenmesi
Amasya Protokolü, Milli Mücadele hareketinin daha da güçlenmesine ve halkın desteğini artırmasına katkı sağlamıştır.
🤔 Sonuç
Amasya Protokolü, Kurtuluş Savaşı'nın hazırlık döneminde atılan önemli bir adımdır. İstanbul Hükümeti'nin Temsil Heyeti'ni tanıması, Milli Mücadele'nin meşruiyetini artırmış ve Mebusan Meclisi'nin toplanması kararı, milletin iradesinin yönetime yansıması için önemli bir fırsat yaratmıştır. Bu protokol, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesinde bir dönüm noktası olmuştur.
