🍕 Oran Nedir?
Oran, iki çokluğun karşılaştırılmasıdır. Yani, iki şeyi birbirine bölerek aralarındaki ilişkiyi gösteririz. Mesela, bir pizzayı 8 dilime böldük ve sen 2 dilimini yedin. İşte bu bir orandır!
- 🍕 Pizza Dilimi Oranı: Senin yediğin dilim sayısı / Toplam dilim sayısı = 2/8
Bu oranı farklı şekillerde gösterebiliriz:
- ✍️ Kesir Olarak: 2/8
- 🗣️ Sözle: 2'nin 8'e oranı
- ➗ Bölme İşlemiyle: 2 ÷ 8
🍎 Oran Örnekleri
- 🚗 Araba ve Tekerlek: Bir arabada 4 tekerlek vardır. Araba sayısının tekerlek sayısına oranı 1/4'tür.
- ⚽ Futbol Takımı ve Oyuncular: Bir futbol takımında 11 oyuncu vardır. Oyuncu sayısının takım sayısına oranı 11/1'dir.
- 📚 Kitap ve Sayfa: Bir kitapta 100 sayfa var ve sen 20 sayfasını okudun. Okuduğun sayfa sayısının toplam sayfa sayısına oranı 20/100'dür.
⚖️ Orantı Nedir?
Orantı, iki veya daha fazla oranın birbirine eşit olmasıdır. Yani, iki farklı karşılaştırmanın aynı ilişkiyi göstermesidir.
Örneğin, 2/4 oranı ile 1/2 oranı birbirine eşittir. Çünkü her ikisi de aynı şeyi ifade eder: bir bütünün yarısı.
- ✔️ Orantı Gösterimi: 2/4 = 1/2
🤝 Orantı Nasıl Kurulur?
Orantı kurarken dikkat etmemiz gereken en önemli şey, birimlerin aynı olmasıdır. Yani, elmaları elmalarla, armutları armutlarla karşılaştırmalıyız.
Örnek:
Bir tarifte 2 bardak un ile 1 bardak süt kullanılıyor. Eğer tarifi iki katına çıkarmak istersek, ne kadar un ve süt kullanmamız gerekir?
- 🍚 Un Oranı: 2 bardak un / 1 tarif
- 🥛 Süt Oranı: 1 bardak süt / 1 tarif
Tarifi iki katına çıkarmak için:
- 🍚 Yeni Un Miktarı: 2 bardak un x 2 = 4 bardak un
- 🥛 Yeni Süt Miktarı: 1 bardak süt x 2 = 2 bardak süt
Yani, yeni oranlar:
- 🍚 Yeni Un Oranı: 4 bardak un / 2 tarif
- 🥛 Yeni Süt Oranı: 2 bardak süt / 2 tarif
Gördüğümüz gibi, 2/1 = 4/2 (un için) ve 1/1 = 2/2 (süt için) orantıları kurulmuş oldu.
💡 Orantı Problemi Çözme İpuçları
- 📖 Problemi Dikkatlice Oku: Ne istendiğini anla.
- ✏️ Oranları Belirle: Hangi çokluklar karşılaştırılıyor?
- ✔️ Orantıyı Kur: Eşit oranları yan yana yaz.
- ✖️ İçler Dışlar Çarpımı Yap: Bilinmeyeni bulmak için.
- ✅ Kontrol Et: Cevabın mantıklı olup olmadığını düşün.
