📚 5. Sınıf Koşul Sonuç Cümleleri Nedir?
Koşul-sonuç cümleleri, bir olayın gerçekleşmesinin başka bir olayın gerçekleşmesine bağlı olduğunu anlatan cümlelerdir. Yani, bir şeyin olması için başka bir şeyin olması gerekir. Bu cümlelerde genellikle "-se, -sa" ekleri kullanılır. Bu ekler, cümlenin koşul kısmını belirtir.
📝 Koşul Sonuç Cümlelerinin Yapısı
Koşul-sonuç cümleleri iki temel bölümden oluşur:
1.
Koşul (Şart) Bölümü: Bir şeyin gerçekleşmesi için gerekli olan şartı ifade eder. Genellikle "-se, -sa" ekini alır.
2.
Sonuç Bölümü: Koşulun gerçekleşmesi durumunda ortaya çıkacak sonucu ifade eder.
📌 Koşul Sonuç Cümlelerine Örnekler
- 🌧️ Yağmur yağarsa, şemsiyeni almalısın. (Koşul: Yağmur yağması, Sonuç: Şemsiye alınması)
- 📚 Ders çalışırsan, başarılı olursun. (Koşul: Ders çalışmak, Sonuç: Başarılı olmak)
- 🏃 Hızlı koşarsan, otobüse yetişirsin. (Koşul: Hızlı koşmak, Sonuç: Otobüse yetişmek)
- 🌱 Bitkileri sularsan, büyürler. (Koşul: Bitkileri sulamak, Sonuç: Büyümeleri)
- ❄️ Hava soğuk olursa, kalın giyinmelisin. (Koşul: Havanın soğuk olması, Sonuç: Kalın giyinmek)
❓ Koşul Sonuç Cümlelerini Nasıl Anlarız?
Bir cümlenin koşul-sonuç cümlesi olup olmadığını anlamak için şu soruları sorabiliriz:
* Hangi durumda ne olacak?
* Bir şeyin olması neye bağlı?
Eğer bu sorulara cevap verebiliyorsak, o cümle bir koşul-sonuç cümlesidir.
✍️ Örnek Soru ve Çözümü
Soru: Aşağıdaki cümlelerden hangisi koşul-sonuç cümlesidir?
A) Bugün hava çok güzel.
B) Eğer ödevini yaparsan, oyun oynayabilirsin.
C) Kitap okumayı çok seviyorum.
D) Okula gitmek için erken kalktım.
Çözüm:
* A seçeneği: Sadece bir durum belirtiyor, koşul veya sonuç yok.
* B seçeneği: "Eğer ödevini yaparsan" (koşul), "oyun oynayabilirsin" (sonuç). Bu bir koşul-sonuç cümlesi.
* C seçeneği: Sadece bir tercih belirtiyor, koşul veya sonuç yok.
* D seçeneği: Sadece bir eylem ve nedenini belirtiyor, koşul veya sonuç yok.
Doğru Cevap: B
🎯 Önemli İpuçları
* Koşul-sonuç cümlelerinde koşul ve sonuç yer değiştirebilir. Örneğin: "Şemsiyeni almalısın, yağmur yağarsa."
* "-se, -sa" eki her zaman koşul bölümünde bulunur.
* Koşul-sonuç cümleleri, neden-sonuç cümleleri ile karıştırılmamalıdır. Neden-sonuç cümlelerinde bir olayın nedeni açıklanırken, koşul-sonuç cümlelerinde bir olayın gerçekleşme şartı belirtilir.
Umarım bu ders notu, 5. sınıf koşul sonuç cümlelerini anlamana yardımcı olmuştur! Başarılar!
