Adap ve nezaket, günlük hayatımızda başkalarına saygı göstermek ve onlarla iyi geçinmek için uyduğumuz görgü kurallarıdır. Bu kurallar toplum içinde bizi daha saygın ve sevilen bir insan yapar.
İnsanlarla iletişimimiz genellikle bir selamla başlar. Doğru selamlaşmak, karşımızdakine verdiğimiz değeri gösterir.
Yemek yemek sadece karnımızı doyurmak değil, aynı zamanda bir arada olmaktır. Sofrada uyulması gereken bazı kurallar vardır.
Bu kurallara uymak, hem kendimize olan saygımızı hem de çevremizdekilere olan saygımızı gösterir. Unutmayalım, nezaket en güzel giysidir.
Soru 1: Ailesiyle birlikte akşam yemeğine oturan Ali, yemeğin çok sıcak olduğunu fark eder. Ali'nin bu durumda aşağıdaki davranışlardan hangisini yapması en uygun olur?
a) Hemen yemeği üfleyerek soğutmaya çalışmak.
b) Yemeği ağzına alıp "sıcak" diyerek tükürmek.
c) Sabırla bir süre bekleterek kendi kendine soğumasını sağlamak.
d) Yemeği yemeyip tabağında bırakmak.
Cevap: c) Sabırla bir süre bekleterek kendi kendine soğumasını sağlamak.
Çözüm: Sofra adabına göre, yemek sıcak olduğunda sabırla beklemek ve yemeği üflememek gerekir. Bu, hem nezaket kuralıdır hem de karşımızdakileri rahatsız etmemek için önemlidir.
Soru 2: Okul koridorunda öğretmeniyle karşılaşan Zeynep, öğretmenini gördüğü anda başını hafifçe eğerek "İyi günler öğretmenim" diyerek selam verir. Zeynep'in bu davranışı için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
a) Selamlaşma kurallarına uygun değildir, çünkü yüksek sesle söylememiştir.
b) Selamlaşma kurallarına uygun değildir, çünkü sadece el sallamalıydı.
c) Selamlaşma kurallarına uygundur, çünkü saygılı bir şekilde sesli olarak selam vermiştir.
d) Selamlaşma kurallarına uygun değildir, çünkü öğretmen onu görmeden selam vermiştir.
Cevap: c) Selamlaşma kurallarına uygundur, çünkü saygılı bir şekilde sesli olarak selam vermiştir.
Çözüm: Adap ve nezaket kurallarına göre, bir büyüğümüzle karşılaştığımızda onu güler yüzle, saygılı bir ses tonuyla ve uygun bir selamlaşma ifadesiyle (günaydın, iyi günler gibi) selamlamak doğru bir davranıştır.
Soru 3: Aile misafirliğinde olan Elif, ikram edilen çikolatalı pastadan yemektedir. Pasta tabağında küçük bir çocuğun yemek için zorlanacağı kadar büyük bir parça kalmıştır. Elif'in bu durumda nasıl davranması en doğrusu olur?
a) Pastayı bıçakla daha küçük parçalara bölmek.
b) Büyük parçayı olduğu gibi ağzına atmak.
c) Yemekten vazgeçip pastayı tabakta bırakmak.
d) Pasta parçasını eliyle bölmeye çalışmak.
Cevap: a) Pastayı bıçakla daha küçük parçalara bölmek.
Çözüm: Sofra adabında, yiyecekleri uygun lokmalar halinde yemek önemlidir. Bir bıçak kullanarak yiyeceği uygun büyüklükte parçalara bölmek, hem kendi yemeğimizi kolaylaştırır hem de görgü kurallarına uygun bir davranıştır. El ile bölmek doğru değildir.
