Coğrafi konum, bir yerin dünya üzerindeki yerini belirtir. Bu yer belirleme işlemi iki şekilde yapılır: mutlak konum ve göreceli konum.
Mutlak konum, bir yerin enlem ve boylam değerleri ile ifade edilen konumudur. Enlem ve boylam, dünya üzerindeki hayali çizgilerdir.
Örnek:
Türkiye'nin mutlak konumu 36° - 42° Kuzey enlemleri ve 26° - 45° Doğu boylamları arasındadır.
Göreceli konum, bir yerin; denizlere, dağlara, yeraltı kaynaklarına, komşularına ve kültürel özelliklerine göre belirlenen konumudur. Göreceli konum, bölgenin iklimini, ekonomisini ve yaşam tarzını etkileyebilir.
Örnek:
Türkiye'nin göreceli konumu, üç tarafının denizlerle çevrili olması, önemli ticaret yolları üzerinde bulunması ve farklı iklim tiplerine sahip olması gibi özelliklerle açıklanır.
Soru: Aşağıdakilerden hangisi bir yerin mutlak konumunu ifade eder?
A) Deniz kıyısında olması
B) Dağlık bir bölgede yer alması
C) 40° Kuzey enlemi ve 30° Doğu boylamında bulunması
D) Önemli ticaret yolları üzerinde yer alması
Çözüm:
Doğru cevap C şıkkıdır. Çünkü enlem ve boylam değerleri bir yerin mutlak konumunu belirtir. Diğer şıklar ise göreceli konumu ifade eder.
Coğrafi konum, bir ülkenin veya bölgenin iklimini, bitki örtüsünü, ekonomik faaliyetlerini ve kültürel özelliklerini önemli ölçüde etkiler. Bu nedenle coğrafi konumu anlamak, bir yeri daha iyi tanımamızı sağlar.