📚 8. Sınıf Türkçe 1. Dönem 1. Yazılıya Hazırlık Rehberi
Merhaba 8. sınıf öğrencileri! İlk Türkçe yazılısına hazırlanırken nelere dikkat etmeniz gerektiğini, hangi konuların önemli olduğunu bu rehberde bulabilirsiniz. Başarılar!
📝 Fiilimsiler (Eylemsiler)
Fiilimsiler, fiil kök veya gövdelerinden türeyen, ancak fiil gibi çekimlenemeyen sözcüklerdir. Cümlede isim, sıfat veya zarf görevinde kullanılabilirler.
- 🌱 İsim-Fiil (Ad-Eylem): -ma, -ış, -mak eklerini alır. Örnek: Okuma alışkanlığı, geliş şekli, yazmak güzeldir.
- 🌳 Sıfat-Fiil (Ortaç): -an, -ası, -mez, -ar, -dik, -ecek, -miş eklerini alır. Örnek: Koşan at, tanıdık sima, görünmez kaza.
- 🍂 Zarf-Fiil (Ulaç): -ken, -alı, -madan, -ınca, -ip, -arak, -dıkça, -r...rmaz, -casına eklerini alır. Örnek: Gülerek konuştu, gelir gelmez başladı, koştukça yoruldu.
📖 Cümlenin Öğeleri
Cümleyi oluşturan temel ve yardımcı unsurlarıdır. Temel öğeler yüklem ve öznedir. Nesne, tümleçler ve zarf tümleci yardımcı öğelerdir.
- 🎯 Yüklem: Cümlede işi, oluşu, durumu bildiren çekimli fiildir.
- 👤 Özne: Yüklemde bildirilen işi yapan veya olanı karşılayan öğedir. (Kim? Ne?)
- 📦 Nesne: Öznenin yaptığı işten etkilenen öğedir. (Neyi? Kimi? Ne?)
- 📌 Belirtili Nesne: Neyi? Kimi? sorularına cevap verir.
- 📌 Belirtisiz Nesne: Ne? sorusuna cevap verir.
- 📍 Tümleçler: Dolaylı tümleç (yer tamlayıcısı), zarf tümleci ve edat tümleci olmak üzere üçe ayrılır. (Kime? Neye? Nerede? Nasıl? Ne zaman? Niçin? vb.)
💬 Cümle Türleri
Cümleler, anlamlarına, yükleminin türüne ve yapısına göre sınıflandırılır.
- ✨ Anlamına Göre Cümleler:
- 🍎 Olumlu Cümle: İşin yapıldığını veya durumun gerçekleştiğini bildirir.
- 🍋 Olumsuz Cümle: İşin yapılmadığını veya durumun gerçekleşmediğini bildirir. (değil, -ma, -mez ekleriyle yapılır.)
- ❓ Soru Cümlesi: Soru anlamı taşıyan cümlelerdir.
- ❗ Ünlem Cümlesi: Duygu (sevinç, üzüntü, şaşkınlık vb.) bildiren cümlelerdir.
- ✅ Emir Cümlesi: Emir anlamı taşıyan cümlelerdir.
- 🙏 Dilek Cümlesi: Dilek anlamı taşıyan cümlelerdir.
- 🛠️ Yüklemin Türüne Göre Cümleler:
- 🌱 Fiil Cümlesi: Yüklemi çekimli fiil olan cümledir.
- 🌳 İsim Cümlesi: Yüklemi isim veya isim soylu sözcük olan cümledir.
- 🧱 Yapısına Göre Cümleler:
- 🍎 Basit Cümle: Tek yargı bildiren cümledir.
- 🍋 Birleşik Cümle: İçinde fiilimsi bulunan veya başka bir cümleciği barındıran cümledir.
- 🍊 Sıralı Cümle: Virgül veya noktalı virgülle ayrılmış birden fazla cümlenin bir araya gelmesiyle oluşur.
- 🍇 Bağlı Cümle: Bağlaçlarla birbirine bağlanan cümlelerdir.
📌 Yazım Kuralları
- ⭐ Büyük Harflerin Kullanımı: Cümle başları, özel isimler, kurum ve kuruluş adları vb.
- ⭐ "de/da" ve "ki" Bağlaçlarının Yazımı: Bağlaç olan "de/da" ve "ki" ayrı yazılır.
- ⭐ Soru Ekinin Yazımı: Soru eki "-mi" her zaman ayrı yazılır.
- ⭐ Kısaltmaların Yazımı: Kısaltmalara getirilen ekler kısaltmanın okunuşuna göre belirlenir.
Hepinize sınavda başarılar dilerim!
