Atomlar, maddenin temel yapı taşlarıdır. Her atomun bir çekirdeği ve bu çekirdek etrafında dönen elektronları vardır. Çekirdekte protonlar (+) ve nötronlar (yüksüz) bulunur. Elektronlar ise negatif (-) yüklüdür.
Bir atomun kimliğini belirleyen şey, proton sayısıdır. Proton sayısı aynı zamanda atom numarası olarak da bilinir. Örneğin, bütün karbon atomlarının 6 protonu vardır.
Kütle numarası, bir atomun çekirdeğindeki proton ve nötronların toplam sayısıdır.
Aynı elementin farklı sayıda nötron içeren atomlarına izotop denir. İzotopların kimyasal özellikleri aynıdır, çünkü proton sayıları aynıdır.
Atomlar, elektron alarak veya vererek iyon haline gelirler. İyonlar yüklü parçacıklardır.
Atomlar elektron verdiğinde pozitif yüklü iyonlar, yani katyonlar oluşur. Örneğin, sodyum (Na) bir elektron vererek sodyum iyonuna (Na+) dönüşür.
Atomlar elektron aldığında negatif yüklü iyonlar, yani anyonlar oluşur. Örneğin, klor (Cl) bir elektron alarak klorür iyonuna (Cl-) dönüşür.
İyonlar, zıt yükleri nedeniyle birbirlerini çekerler ve iyonik bağ oluştururlar. İyonik bağlar, iyonik bileşiklerin oluşmasını sağlar. Örneğin, sodyum iyonu (Na+) ve klorür iyonu (Cl-) bir araya gelerek sodyum klorür (NaCl), yani sofra tuzunu oluştururlar.