Mutlak değer fonksiyonu, bir sayının sıfıra olan uzaklığını ifade eder. Matematiksel olarak, bir \( x \) gerçel sayısının mutlak değeri \( |x| \) şeklinde gösterilir ve aşağıdaki gibi tanımlanır:
Örneğin:
Mutlak değer fonksiyonunun bazı önemli özellikleri şunlardır:
Her \( x \) gerçel sayısı için \( |x| \geq 0 \)'dır. Yani mutlak değer hiçbir zaman negatif olamaz.
\( |-x| = |x| \) eşitliği her zaman sağlanır. Bu, fonksiyonun y-eksenine göre simetrik olduğunu gösterir.
Herhangi iki gerçel sayı \( x \) ve \( y \) için:
\( |x + y| \leq |x| + |y| \)
Bu eşitsizlik, mutlak değer fonksiyonunun önemli bir özelliğidir.
Mutlak değer fonksiyonunun grafiği "V" şeklindedir. Örneğin, \( f(x) = |x| \) fonksiyonunun grafiği, orijinden geçen ve her iki tarafta 45° açıyla yükselen iki doğrudan oluşur.
Soru 1: \( f(x) = |2x - 6| \) fonksiyonunun grafiği x eksenini hangi noktada keser?
a) (3, 0)
b) (6, 0)
c) (0, 6)
d) (-3, 0)
e) (2, 0)
Cevap: a) (3, 0)
Çözüm: Mutlak değer fonksiyonu x eksenini \( f(x) = 0 \) olduğunda keser. \( |2x - 6| = 0 \) denklemi çözülürse \( x = 3 \) bulunur.
Soru 2: \( g(x) = |x + 4| - 2 \) fonksiyonunun minimum değeri kaçtır?
a) -4
b) -2
c) 0
d) 2
e) 4
Cevap: b) -2
Çözüm: \( |x + 4| \) ifadesi en az 0 değerini alır. Bu durumda \( g(x) \)'in minimum değeri \( 0 - 2 = -2 \) olur.
Soru 3: \( h(x) = |5 - x| + |x + 1| \) fonksiyonu için \( h(2) \) değeri nedir?
a) 3
b) 5
c) 6
d) 8
e) 10
Cevap: c) 6
Çözüm: \( x = 2 \) için \( |5 - 2| + |2 + 1| = 3 + 3 = 6 \) olarak hesaplanır.
Soru 4: \( f(x) = |3x - 9| \) fonksiyonunun kritik noktasında (tepe noktası) fonksiyonun aldığı değer nedir?
a) 0
b) 3
c) 6
d) 9
e) 12
Cevap: a) 0
Çözüm: Mutlak değer fonksiyonlarının kritik noktasında (burada \( x = 3 \)) fonksiyon değeri sıfırdır.
1. Mutlak değer fonksiyonu \( f(x) = |x| \) şeklinde tanımlanır ve her zaman __________ değerler alır.
2. \( | -5 | \) ifadesinin sonucu __________'dir.
3. Mutlak değer fonksiyonunun grafiği __________ şeklindedir.
4. Mutlak değer fonksiyonu negatif değerler alabilir. (Doğru/Yanlış)
5. \( |x| = 3 \) denkleminin çözüm kümesi \( \{ -3, 3 \} \)'dır. (Doğru/Yanlış)
6. Mutlak değer fonksiyonu her zaman artan bir fonksiyondur. (Doğru/Yanlış)
7. \( |2x - 4| = 6 \) denkleminin çözüm kümesini bulunuz.
8. Mutlak değer fonksiyonunun grafiğini çizerek temel özelliklerini yazınız.
9. \( f(x) = |x + 2| - 3 \) fonksiyonunun grafiğinin nasıl oluşturulacağını adım adım açıklayınız.
10. Çözüm kümesi boş olan denklem: __________
11. Çözüm kümesi \( \{ 0 \} \) olan denklem: __________
12. Çözüm kümesi \( \{ -5, 5 \} \) olan denklem: __________
13. Aşağıdakilerden hangisi \( f(x) = |x - 1| + 2 \) fonksiyonunun grafiğinin özelliklerinden biri değildir?
a) (1, 2) noktasında minimum değeri vardır.
b) x eksenine göre simetriktir.
c) y eksenini (0, 3) noktasında keser.
d) V şeklindedir.
Cevaplar:
1: negatif olmayan
2: 5
3: V
4: Yanlış
5: Doğru
6: Yanlış
7: \( \{ -1, 5 \} \)
8: (Öğrenci cevabı)
9: (Öğrenci cevabı)
10: B
11: A
12: C
13: b