📚 ALES Hukuki Metin Yorumlama: Kilit Hukuk Terimleri
Hukuki metinler, ALES gibi sınavlarda karşımıza çıktığında, anlamlarını tam olarak bilmediğimiz terimler nedeniyle zorlayıcı olabilir. Bu terimlerin ne anlama geldiğini bilmek, metni doğru yorumlamak ve soruları çözmek için hayati önem taşır. İşte ALES'te karşılaşılabilecek bazı önemli hukuk terimleri:
- ⚖️ Müktesep Hak: Bir kişinin mevcut hukuk kurallarına göre elde ettiği ve gelecekteki yasal değişikliklerden etkilenmeyen haklardır. Örneğin, emeklilik hakkı kazanmış birinin bu hakkı, sonradan çıkan bir yasayla ortadan kaldırılamaz.
- 📜 Kanunilik İlkesi: Bir suçun veya cezanın ancak kanunla düzenlenebileceği ilkesidir. Bu ilke, keyfi uygulamaları önlemeyi ve hukuk güvenliğini sağlamayı amaçlar. Ceza hukukunun temel prensiplerinden biridir.
- 🏛️ İdari Yargı: İdarenin (devletin) eylem ve işlemlerine karşı açılan davaların görüldüğü yargı koludur. İdari yargıda, idarenin hukuka uygun davranıp davranmadığı denetlenir.
- 📝 Usul Hukuku: Bir davanın nasıl açılacağını, yürütüleceğini ve sonuçlandırılacağını düzenleyen hukuk dalıdır. Yargılama sürecinin kurallarını belirler.
- 🤝 Akit: İki veya daha fazla tarafın karşılıklı iradeleriyle meydana getirdikleri hukuki işlemdir; sözleşme anlamına gelir.
- 🛡️ Def'i: Bir borçlu veya davalının, alacaklı veya davacıya karşı ileri sürdüğü itiraz veya savunmadır. Örneğin, borcun ödendiği def'i.
- 📜 İspat Yükü: Bir davada, bir olayın veya iddianın doğruluğunu kanıtlama sorumluluğudur. Genellikle, iddia edene aittir.
- ⚖️ Nisbi Butlan: Bir hukuki işlemin, sadece ilgili tarafın (örneğin, aldatılan tarafın) ileri sürmesiyle geçersiz hale gelebilmesidir.
- 🏛️ Mutlak Butlan: Bir hukuki işlemin, baştan itibaren geçersiz olmasıdır. Herkes tarafından ileri sürülebilir ve hakim tarafından re'sen (kendiliğinden) dikkate alınır.
- 📝 Resen: Bir makamın, herhangi bir başvuruya veya talebe gerek olmaksızın, kendiliğinden harekete geçmesidir.
🔎 ALES'te Hukuki Metin Sorularını Çözerken Dikkat Edilmesi Gerekenler
- 📖 Metni dikkatlice okuyun ve her cümlenin anlamını tam olarak anlamaya çalışın.
- 🤔 Metinde geçen hukuk terimlerinin anlamlarını bilmiyorsanız, metnin bağlamından anlam çıkarmaya çalışın.
- 🎯 Soruyu dikkatlice okuyun ve neyin sorulduğunu tam olarak anlayın.
- ✅ Şıkları eleme yöntemiyle doğru cevabı bulmaya çalışın.
- ⏱️ Zamanı etkili kullanın ve her soruya yeterli zaman ayırın.
Unutmayın, hukuki metin yorumlama sorularında başarılı olmak için düzenli pratik yapmak ve hukuk terimlerine aşina olmak önemlidir. Başarılar!
