Aritmetik ortalama, en basit tanımıyla, bir veri kümesindeki tüm değerlerin toplanıp, toplam değer sayısına bölünmesiyle elde edilen sayıdır. Günlük hayatta sıklıkla karşılaştığımız ve kullandığımız bu kavram, istatistiksel analizlerin temelini oluşturur.
Formül olarak ifade etmek gerekirse:
Aritmetik Ortalama = (Veri 1 + Veri 2 + ... + Veri n) / n
Burada 'n', veri kümesindeki toplam veri sayısını temsil eder.
Bir öğrencinin matematik sınavlarından aldığı notlar: 70, 80, 90, 60, 100. Bu notların aritmetik ortalamasını bulalım.
(70 + 80 + 90 + 60 + 100) / 5 = 400 / 5 = 80
Öğrencinin matematik notlarının aritmetik ortalaması 80'dir.
Bir gruptaki kişilerin yaşları: 25, 30, 35, 40, 45. Bu grubun yaş ortalamasını bulalım.
(25 + 30 + 35 + 40 + 45) / 5 = 175 / 5 = 35
Grubun yaş ortalaması 35'tir.
Bir mağazanın beş günlük satış rakamları (TL): 1000, 1200, 1500, 1300, 1100. Mağazanın günlük ortalama satışını bulalım.
(1000 + 1200 + 1500 + 1300 + 1100) / 5 = 6100 / 5 = 1220
Mağazanın günlük ortalama satışı 1220 TL'dir.
Aritmetik ortalama, verileri anlamlandırmamıza ve yorumlamamıza yardımcı olan güçlü bir araçtır. Ancak, aykırı değerlerin (veri kümesindeki diğer değerlerden çok farklı olan değerler) ortalamayı önemli ölçüde etkileyebileceğini unutmamak önemlidir. Bu nedenle, verileri analiz ederken dikkatli olmak ve diğer istatistiksel yöntemlerle birlikte kullanmak faydalı olacaktır.