# Babıali Baskını Nedir? Kim Yaptı? - Tarihi Bir Darbe Girişimi
🔍 Babıali Baskını: Osmanlı'da Bir Darbe Teşebbüsü
Babıali Baskını, Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerinde, 23 Ocak 1913 tarihinde gerçekleşen askeri bir darbe girişimidir. Bu olay, İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin hükümeti zorla devirerek iktidarı ele geçirmesiyle sonuçlanmış ve Osmanlı siyasi tarihinde önemli bir dönüm noktası oluşturmuştur.
⚔️ Baskının Arka Planı ve Nedenleri
Baskının temelinde, dönemin siyasi gerilimleri ve Balkan Savaşları'nın yarattığı buhran yatmaktadır:
- 🇧🇬 Balkan Savaşı Felaketi: Osmanlı ordusunun Balkan devletleri karşısında ağır yenilgiler alması
- 🏛️ Siyasi İstikrarsızlık: Kamil Paşa hükümetinin barış görüşmelerinde Edirne'yi Bulgaristan'a bırakmayı kabul etmesi
- 🔥 İttihatçı Tepkisi: İttihat ve Terakki'nin "Edirne elden gidiyor" söylemiyle hükümeti eleştirmesi
- 💥 Halkın Öfkesi: Savaş kayıplarının yarattığı milliyetçi tepkiler
👥 Baskını Gerçekleştirenler
Babıali Baskını'nın başlıca organizatörleri ve katılımcıları:
- 🎖️ Enver Paşa: Baskının lideri ve en önemli ismi
- 🎖️ Talat Paşa: İttihat ve Terakki'nin önde gelen siyasetçisi
- 🎖️ Yakup Cemil: Baskının en radikal isimlerinden biri
- ⚔️ İttihatçı Subaylar: Çeşitli rütbelerdeki askeri personel
- 👥 İttihat ve Terakki Yanlıları: Sivil destekçiler ve milisler
📅 Baskının Gelişimi: 23 Ocak 1913
Baskın, planlı ve organize bir şekilde gerçekleşti:
- 🕛 Öğle Saatleri: Enver Paşa liderliğindeki grup Babıali'ye yürüdü
- 💥 Zorla Girme: Bina muhafızlarını etkisiz hale getirerek içeri girdiler
- 🔫 Nazırın Katli: Harbiye Nazırı Nazım Paşa, Yakup Cemil tarafından vurularak öldürüldü
- 📜 İstifa Zorlama: Sadrazam Kamil Paşa'ya istifa ettirildi
- 🏛️ Yeni Hükümet: Mahmut Şevket Paşa sadrazam ilan edildi
🎯 Baskının Sonuçları ve Etkileri
Babıali Baskını'nın Osmanlı siyasi hayatında derin etkileri oldu:
- 🏛️ İktidar Değişimi: İttihat ve Terakki fiilen iktidarı ele geçirdi
- 🕊️ Barışın Reddi: Edirne'nin kaybını öngören barış antlaşması reddedildi
- ⚖️ Demokrasi Darbe: Meşrutiyet rejimi fiilen sona erdi
- 🔒 Baskı Rejimi: Muhalefet susturuldu, sıkıyönetim ilan edildi
- 🌍 Uluslararası Tepkiler: Avrupa devletleri darbe hükümetini tanımakta tereddüt etti
📊 Tarihsel Önemi ve Değerlendirme
Babıali Baskını, Osmanlı modernleşme tarihinde kritik bir dönüm noktasıdır:
- 🔄 Rejim Değişikliği: Çok partili parlamenter sistemden tek parti diktatörlüğüne geçiş
- ⚔️ Askeri-Siyaset İlişkisi: Ordunun siyasete doğrudan müdahalesinin kurumsallaşması
- 🎭 İttihatçı Dönemi: 1913-1918 arasında kesintisiz İttihat ve Terakki iktidarı
- 🔮 Cumhuriyet'e Miras: Tek parti yönetimi anlayışının Cumhuriyet dönemine etkileri
Babıali Baskını, Osmanlı İmparatorluğu'nun son yıllarında yaşanan siyasi krizin en somut ifadesi olarak tarihteki yerini almış, Türk siyasi kültüründe askeri darbelerin öncül örneklerinden biri olarak değerlendirilmiştir.
