📚 Öğretim İlkeleri: Bilinenden Bilinmeyene İlkesi
Merhaba! Bu ders notumuzda, öğretim süreçlerinde sıkça kullanılan temel bir ilke olan "Bilinenden Bilinmeyene İlkesi"ni detaylıca inceleyeceğiz.
🎯 İlkenin Tanımı
Bu ilke, öğrenme sürecinin öğrencinin halihazırda bildiği kavramlardan yola çıkarak, yavaş yavaş bilmediği, yeni ve karmaşık olan kavramlara doğru ilerlemesi gerektiğini savunur. Yani, öğrenme bir sıçrama değil, bir merdivenin basamaklarını adım adım çıkmak gibidir.
💡 Neden Bu İlke Önemlidir?
- ✅ Anlamlı Öğrenmeyi Sağlar: Yeni bilgiler, eski bilgilerin üzerine inşa edildiği için daha kalıcı ve anlamlı olur.
- ✅ Motivasyonu Artırır: Öğrenci, konuya aşina olduğu bir noktadan başladığı için kendini güvende hisseder ve öğrenmeye daha istekli olur.
- ✅ Karmaşıklığı Azaltır: Zor görünen bir konu, küçük ve anlaşılır parçalara ayrılarak kolaylaştırılır.
➡️ İlkenin Uygulanışı: Bir Örnek
Bir öğretmenin öğrencilerine "fotosentez" konusunu anlatacağını düşünelim:
- 🌱 Bilinen: Öğretmen, öğrencilerin "bitkilerin suya ve güneş ışığına ihtiyaç duyduğunu" bildiğinden emindir.
- 🔗 Köprü: "Peki, bitkiler neden güneş ışığına ihtiyaç duyar? Bu ışık onlar için ne işe yarar?" gibi sorularla konuya giriş yapar.
- 🌿 Bilinmeyen: Ardından, güneş ışığının enerjiye dönüştürülerek besin üretilmesi süreci olan fotosentez kavramını açıklar.
Bu şekilde, öğrenci yabancısı olduğu bir kavramı, bildiği bir kavramın üzerine inşa ederek öğrenir.
📌 Matematikte Bir Uygulama
Matematik dersinde bir formül öğretilirken de bu ilke kullanılabilir. Örneğin, dairenin alan formülünü (\( A = \pi r^2 \)) öğretmeden önce:
- ⭕ Öğrencilerin "daire" ve "yarıçap (\( r \))" kavramlarını bildiği varsayılır.
- ➗ "Çarpma" işleminin bilindiği kabul edilir.
- π (pi) sayısının yaklaşık olarak 3.14 olduğu ve bir sabit olduğu açıklanır.
- 🧩 Tüm bu bilinen parçalar bir araya getirilerek yeni formül oluşturulur ve anlamlandırılır.
🎓 Sonuç
Bilinenden bilinmeyene ilkesi, etkili bir öğretim için olmazsa olmazdır. Hem öğretmenlerin ders anlatımını hem de öğrencilerin bireysel çalışmalarını düzenlerken başvurabileceği güçlü bir yöntemdir. Bir sonraki konuyu çalışırken, "Bu konuyla ilgili şu an ne biliyorum?" sorusunu kendine sorarak işe başlamanı tavsiye ederiz!
