🧮 Bölme ve Bölünebilme Kuralları
Bölme işlemi, matematikte temel bir işlemdir ve bir sayının başka bir sayıya kaç defa bölünebileceğini bulmayı amaçlar. Bölünebilme kuralları ise, bir sayının başka bir sayıya kalansız bölünüp bölünemediğini hızlıca anlamamızı sağlayan pratik yöntemlerdir. Bu kurallar, özellikle büyük sayılarla işlem yaparken veya çarpanlara ayırma gibi konularda bize büyük kolaylık sağlar.
🔢 2 ile Bölünebilme Kuralı
Bir sayının 2 ile bölünebilmesi için son rakamının çift sayı (0, 2, 4, 6, 8) olması gerekir.
- ✔️ Örnek: 124 sayısı 2 ile tam bölünür çünkü son rakamı 4'tür.
- ❌ Örnek: 347 sayısı 2 ile tam bölünmez çünkü son rakamı 7'dir.
➕ 3 ile Bölünebilme Kuralı
Bir sayının 3 ile bölünebilmesi için rakamlarının toplamının 3'ün katı olması gerekir.
- ✔️ Örnek: 246 sayısı 3 ile tam bölünür çünkü 2 + 4 + 6 = 12 ve 12, 3'ün katıdır.
- ❌ Örnek: 125 sayısı 3 ile tam bölünmez çünkü 1 + 2 + 5 = 8 ve 8, 3'ün katı değildir.
➗ 4 ile Bölünebilme Kuralı
Bir sayının 4 ile bölünebilmesi için son iki basamağının 4'ün katı olması veya 00 olması gerekir.
- ✔️ Örnek: 116 sayısı 4 ile tam bölünür çünkü son iki basamağı 16 ve 16, 4'ün katıdır.
- ✔️ Örnek: 500 sayısı 4 ile tam bölünür çünkü son iki basamağı 00'dır.
- ❌ Örnek: 218 sayısı 4 ile tam bölünmez çünkü son iki basamağı 18 ve 18, 4'ün katı değildir.
🖐️ 5 ile Bölünebilme Kuralı
Bir sayının 5 ile bölünebilmesi için son rakamının 0 veya 5 olması gerekir.
- ✔️ Örnek: 345 sayısı 5 ile tam bölünür çünkü son rakamı 5'tir.
- ✔️ Örnek: 150 sayısı 5 ile tam bölünür çünkü son rakamı 0'dır.
- ❌ Örnek: 237 sayısı 5 ile tam bölünmez çünkü son rakamı 7'dir.
➗ 6 ile Bölünebilme Kuralı
Bir sayının 6 ile bölünebilmesi için hem 2 ile hem de 3 ile bölünebilmesi gerekir.
- ✔️ Örnek: 216 sayısı 6 ile tam bölünür çünkü son rakamı çift (2 ile bölünebilir) ve rakamları toplamı 9 (3 ile bölünebilir).
- ❌ Örnek: 125 sayısı 6 ile tam bölünmez çünkü son rakamı tek (2 ile bölünemez).
🧮 9 ile Bölünebilme Kuralı
Bir sayının 9 ile bölünebilmesi için rakamlarının toplamının 9'un katı olması gerekir.
- ✔️ Örnek: 531 sayısı 9 ile tam bölünür çünkü 5 + 3 + 1 = 9 ve 9, 9'un katıdır.
- ❌ Örnek: 412 sayısı 9 ile tam bölünmez çünkü 4 + 1 + 2 = 7 ve 7, 9'un katı değildir.
🔟 10 ile Bölünebilme Kuralı
Bir sayının 10 ile bölünebilmesi için son rakamının 0 olması gerekir.
- ✔️ Örnek: 450 sayısı 10 ile tam bölünür çünkü son rakamı 0'dır.
- ❌ Örnek: 237 sayısı 10 ile tam bölünmez çünkü son rakamı 7'dir.
➕ 11 ile Bölünebilme Kuralı
Bir sayının 11 ile bölünebilmesi için, sayının rakamları sağdan sola doğru (+, -, +, -, ...) şeklinde işaretlenerek toplanır. Elde edilen sonucun 0, 11 veya 11'in katı olması gerekir.
- ✔️ Örnek: 918082 sayısı 11 ile tam bölünür çünkü (2 - 8 + 0 - 8 + 1 - 9) = -22 ve -22, 11'in katıdır.
- ❌ Örnek: 12345 sayısı 11 ile tam bölünmez çünkü (5 - 4 + 3 - 2 + 1) = 3 ve 3, 11'in katı değildir.
