Çözeltilerde Derişim: Kütlece Yüzde ve ppm Hesaplama

Question

Çözeltilerde derişim hesaplamaları biraz karmaşık geliyor. Kütlece yüzde ve ppm hesaplamalarını nasıl yapacağımı tam olarak anlamadım. Bu konuda daha fazla örneğe ihtiyacım var.

Answer 1

🧪 Çözeltilerde Derişim: Kütlece Yüzde Hesaplama

Bir çözeltinin derişimi, çözünen maddenin çözelti içindeki miktarını ifade eder. Derişimi ifade etmenin farklı yolları vardır ve bunlardan en yaygın olanları kütlece yüzde (%) ve ppm (milyonda bir kısım) cinsinden ifade etmedir. Bu yöntemler, özellikle kimya, biyoloji ve çevre bilimlerinde sıklıkla kullanılır.

⚖️ Kütlece Yüzde (%) Nedir?

Kütlece yüzde, bir çözeltideki çözünen maddenin kütlesinin, çözeltinin toplam kütlesine oranının yüz ile çarpılmasıyla bulunur. Başka bir deyişle, 100 gram çözeltide kaç gram çözünen madde olduğunu gösterir.

Formül:

Kütlece Yüzde (%) = (Çözünenin Kütlesi / Çözeltinin Kütlesi) x 100

Örnek:

20 gram şeker, 80 gram suda çözülerek bir çözelti hazırlanıyor. Bu çözeltinin kütlece yüzdesi kaçtır?

Çözüm:

• 🍎 Çözünenin Kütlesi (Şeker): 20 gram
• 💧 Çözücünün Kütlesi (Su): 80 gram
• 🧪 Çözeltinin Kütlesi: 20 gram + 80 gram = 100 gram

Kütlece Yüzde (%) = (20 gram / 100 gram) x 100 = %20

Bu, çözeltinin kütlece %20'sinin şeker olduğu anlamına gelir.

📝 Kütlece Yüzde Hesaplama Adımları:

• ⚖️ Çözünen maddenin kütlesini belirleyin.
• 💧 Çözücünün kütlesini belirleyin.
• 🧪 Çözeltinin toplam kütlesini bulun (Çözünen + Çözücü).
• 💯 Yukarıdaki formülü kullanarak kütlece yüzdeyi hesaplayın.

💧 ppm (Milyonda Bir Kısım) Hesaplama

ppm, çok düşük derişimlerdeki çözeltileri ifade etmek için kullanılır. Genellikle su kirliliği, gıda katkı maddeleri veya eser elementlerin analizinde karşımıza çıkar. Bir ppm, bir milyon birim çözeltide bir birim çözünen madde olduğu anlamına gelir.

Formül:

ppm = (Çözünenin Kütlesi / Çözeltinin Kütlesi) x 1.000.000

Örnek:

1 gram tuz, 999.999 gram suda çözülerek bir çözelti hazırlanıyor. Bu çözeltinin derişimi kaç ppm'dir?

Çözüm:

• 🧂 Çözünenin Kütlesi (Tuz): 1 gram
• 💧 Çözücünün Kütlesi (Su): 999.999 gram
• 🧪 Çözeltinin Kütlesi: 1 gram + 999.999 gram = 1.000.000 gram

ppm = (1 gram / 1.000.000 gram) x 1.000.000 = 1 ppm

Bu, çözeltideki tuz derişiminin 1 ppm olduğu anlamına gelir.

🧪 ppm Hesaplama Adımları:

• ⚖️ Çözünen maddenin kütlesini belirleyin.
• 💧 Çözeltinin toplam kütlesini belirleyin.
• 💯 Yukarıdaki formülü kullanarak ppm değerini hesaplayın.

⚠️ Önemli Notlar:

• 🌡️ Kütlece yüzde ve ppm hesaplamalarında, kütle birimlerinin aynı olması gerekir (örneğin, her ikisi de gram veya kilogram).
• ⚗️ Çok seyreltik çözeltilerde (örneğin, su kirliliği analizlerinde), ppm yerine daha küçük birimler (ppb - milyarda bir kısım) kullanılabilir.