💼 Hakimlik İSG Vaka Analizleri: Mülakat Soruları ve Cevap Örnekleri
Mülakatlarda karşılaşabileceğiniz İSG (İş Sağlığı ve Güvenliği) vaka analizleri, teorik bilginizi pratik uygulamaya dökebilme yeteneğinizi ölçmeyi amaçlar. Bu nedenle, sadece mevzuatı bilmek yeterli değildir; olayları doğru yorumlayıp, hızlı ve etkili çözümler üretebilmeniz beklenir. Aşağıda, örnek vaka analizleri ve cevap önerileri bulunmaktadır.
⚠️ Vaka Analizi 1: İnşaat Şantiyesinde Yüksekten Düşme
Bir inşaat şantiyesinde, 3 metre yüksekte iskele üzerinde çalışan bir işçi, emniyet kemeri takmadığı için dengesini kaybederek düşüyor ve yaralanıyor. Olay yerine ilk müdahale yapıldıktan sonra, ne gibi adımlar atılmalıdır?
- 🚨 Olay Yerinin Güvenliği: Öncelikle olay yerinin güvenliği sağlanmalı, düşmeye sebep olan faktörler (iskeledeki olası bir arıza, kaygan zemin vb.) tespit edilerek, benzer durumların yaşanmaması için önlem alınmalıdır.
- 🚑 Yaralının Durumu: Yaralının sağlık durumunun takibi yapılmalı, hastaneye sevk edildiyse, doktor raporu ve tedavi süreci hakkında bilgi alınmalıdır.
- 📝 Kaza Araştırması: Kaza detaylı bir şekilde araştırılmalı, tanık ifadeleri alınmalı ve kaza raporu hazırlanmalıdır. Raporda, kazanın nedenleri, işçinin emniyet kemeri takmama sebebi ve benzer kazaların önlenmesi için alınacak tedbirler belirtilmelidir.
- 📜 Yasal Bildirimler: Kaza, ilgili yasal mevzuat çerçevesinde (İş Kazası Bildirim Formu doldurularak) SGK'ya ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na bildirilmelidir.
- 🛡️ Önleyici Faaliyetler: Şantiyede çalışan tüm işçilere yüksekte çalışma, emniyet kemeri kullanımı ve riskler hakkında eğitimler verilmeli, emniyet kemeri kullanımının önemi vurgulanmalıdır. İskelelerin periyodik kontrolleri düzenli olarak yapılmalı ve kayıtları tutulmalıdır.
⚠️ Vaka Analizi 2: Kimyasal Madde Sızıntısı
Bir fabrikada, tehlikeli bir kimyasal maddenin depolandığı tankta sızıntı meydana geliyor. Sızıntı, çalışanların yoğun olarak bulunduğu bir alana doğru yayılıyor. Bu durumda alınması gereken acil önlemler nelerdir?
- 🚨 Alarm ve Tahliye: Derhal alarm verilerek, çalışanların güvenli bir şekilde tahliye edilmesi sağlanmalıdır. Tahliye planı önceden hazırlanmış olmalı ve düzenli tatbikatlarla güncel tutulmalıdır.
- ⛔ Sızıntı Alanının İzole Edilmesi: Sızıntının olduğu alan, diğer alanlardan izole edilmeli ve giriş çıkışlar engellenmelidir.
- 🛡️ Kişisel Koruyucu Donanım (KKD): Sızıntıya müdahale edecek personel, uygun KKD'leri (kimyasal koruyucu elbise, maske, eldiven vb.) kullanmalıdır.
- 💧 Sızıntının Kontrol Altına Alınması: Sızıntının türüne ve miktarına göre uygun yöntemlerle (absorban malzemeler, bariyerler vb.) kontrol altına alınması sağlanmalıdır.
- 🚒 Acil Durum Ekipleri: Durumun ciddiyetine göre itfaiye, AFAD gibi acil durum ekiplerine haber verilmelidir.
- 🌿 Çevresel Etki Değerlendirmesi: Sızıntının çevresel etkileri değerlendirilmeli ve gerekli önlemler alınmalıdır (toprak kirliliğinin önlenmesi, atıkların bertarafı vb.).
- 📝 Raporlama ve İyileştirme: Olay raporlanmalı, sızıntının nedenleri araştırılmalı ve benzer olayların yaşanmaması için gerekli iyileştirmeler yapılmalıdır (tankların periyodik kontrolleri, malzeme seçimi vb.).
🔑 Mülakat Sorusu Örneği ve Cevap
Soru: Bir işyerinde, çalışanların gürültüye maruz kaldığı tespit edildi. Gürültü seviyesi yasal sınırların üzerinde. Bu durumu nasıl yönetirsiniz?
Cevap:
Öncelikle, gürültü ölçümleri yapılarak, gürültü seviyesinin tam olarak belirlenmesi gerekir. Ölçümler, yetkili bir laboratuvar tarafından yapılmalı ve sonuçlar raporlanmalıdır.
- 📊 Gürültü Kaynağının Tespiti: Gürültüye neden olan kaynaklar tespit edilmelidir. Makine ve ekipmanlar, çalışma süreçleri veya diğer faktörler gürültüye sebep olabilir.
- 📉 Teknik Kontrol Önlemleri: Gürültü kaynağında azaltma yapılması hedeflenmelidir. Bu, makine ve ekipmanların bakımı, gürültü bariyerleri, titreşim önleyici sistemler gibi teknik önlemlerle sağlanabilir.
- 👂 Kişisel Koruyucu Donanım (KKD): Gürültünün teknik önlemlerle azaltılamadığı durumlarda, çalışanlara uygun kulaklık veya tıkaç gibi KKD'ler sağlanmalıdır. KKD'lerin doğru kullanımı konusunda eğitim verilmelidir.
- ⏱️ Maruziyet Süresinin Kısaltılması: Çalışanların gürültüye maruz kalma süresi mümkün olduğunca kısaltılmalıdır. Bu, rotasyon uygulamaları veya çalışma düzenlemeleri ile sağlanabilir.
- 🩺 Sağlık Gözetimi: Gürültüye maruz kalan çalışanların düzenli aralıklarla odyometri (işitme testi) muayeneleri yapılmalıdır.
- 📜 Eğitim ve Bilgilendirme: Çalışanlar, gürültünün zararları, korunma yöntemleri ve KKD kullanımı hakkında düzenli olarak eğitilmelidir.
Bu adımların ardından, işyerinde gürültü kontrol programı oluşturulmalı ve düzenli olarak takip edilmelidir. Yasal mevzuata uygunluğun sağlanması ve çalışanların sağlığının korunması için gerekli tüm önlemler alınmalıdır. Unutmayın, her vaka analizi kendine özgüdür ve çözüm önerileri, olayın detaylarına göre değişiklik gösterebilir. Önemli olan, sistematik bir yaklaşımla, riskleri doğru değerlendirip, etkili çözümler üretebilmektir.
🧪 Matematiksel İfade İçeren Örnek Soru
Soru: Bir işyerinde yapılan ölçümlerde, bir çalışanın 8 saatlik çalışma süresince maruz kaldığı gürültü düzeyleri aşağıdaki gibidir:
* 2 saat: 85 dB(A)
* 4 saat: 90 dB(A)
* 2 saat: 95 dB(A)
Bu çalışanın günlük gürültü maruziyet dozu $D$'yi hesaplayınız ve yasal sınır olan $D = 1$ ile karşılaştırınız. Gürültü maruziyet dozu aşağıdaki formülle hesaplanır:
$D = \frac{C_1}{T_1} + \frac{C_2}{T_2} + ... + \frac{C_n}{T_n}$
Burada $C_i$ maruz kalınan süre (saat) ve $T_i$ ise ilgili gürültü düzeyinde müsaade edilen maksimum maruz kalma süresidir (saat). $T_i$ değerleri aşağıdaki gibidir:
* 85 dB(A) için $T = 8$ saat
* 90 dB(A) için $T = 4$ saat
* 95 dB(A) için $T = 2$ saat
Cevap:
Verilen formülü ve değerleri kullanarak gürültü maruziyet dozunu hesaplayalım:
$D = \frac{2}{8} + \frac{4}{4} + \frac{2}{2} = 0.25 + 1 + 1 = 2.25$
Sonuç olarak, çalışanın günlük gürültü maruziyet dozu $D = 2.25$'tir. Bu değer, yasal sınır olan $D = 1$'i aştığı için, işyerinde gürültü kontrol önlemlerinin alınması ve çalışanın maruziyetinin azaltılması gerekmektedir.
