İslam tarihinin en önemli şahsiyetlerinden biri olan Hz. Osman (r.a.), hem peygamberimizin damadı hem de ilk Müslümanlardan biri olarak İslam toplumunun şekillenmesinde büyük rol oynamıştır. Onun hayatı, tevazusu, cömertliği ve Kur’an’a hizmetiyle doludur. Bu yazıda, "Zinnureyn" (iki nur sahibi) lakabıyla anılan bu büyük halifenin yaşam öyküsünü ana hatlarıyla ele alacağız.
Hz. Osman bin Affan, Mekke’nin saygın ve zengin bir ailesine mensuptu. Ticaretle uğraşan, güvenilir ve iffetli kişiliğiyle tanınırdı. İslam’ı duyar duymaz hiç tereddüt etmeden kabul etmiş ve bu kararıyla tüm sosyal statüsünü riske atmıştır.
Hz. Ebubekir (r.a.) vasıtasıyla İslam’la tanışan Hz. Osman, ilk Müslümanlar arasında yer aldı. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) onu önce kızı Rukiyye ile, onun vefatından sonra da diğer kızı Ümmü Gülsüm ile evlendirdi. Bu iki evlilikten dolayı kendisine "iki nur sahibi" anlamına gelen "Zinnureyn" lakabı verildi.
Hz. Ömer (r.a.)’ın şehit edilmesinden sonra, altı kişilik şura tarafından üçüncü halife seçildi. On iki yıl süren halifeliği döneminde İslam coğrafyası genişledi; Kıbrıs, Kuzey Afrika ve Kafkasya’ya seferler düzenlendi.
Halifeliğinin son yıllarında, çeşitli siyasi ve toplumsal sebeplerle başlayan iç karışıklıklar (fitne) büyüdü. Asiler, Medine’yi kuşatarak Hz. Osman’ın evini muhasara altına aldılar. Hz. Osman (r.a.), Müslüman kanı dökülmesini istemediği için direniş göstermedi ve Hicri 35 (Miladi 656) yılında, elinde Kur’an-ı Kerim olduğu halde şehit edildi.
Onun şehadeti, İslam toplumunda derin bir yara açmış ve sonraki yıllarda yaşanacak olayların fitilini ateşlemiştir. Şehit edildiğinde 82 yaşında olan Hz. Osman (r.a.), Medine’deki Baki Kabristanı’na defnedildi.
Hz. Osman (r.a.), son derece haya sahibi, cömert, merhametli ve kanaatkar bir liderdi. Kur’an okurken bile ağlayacak kadar hassas bir kalbe sahipti. Onun en kalıcı hizmeti, Kur’an-ı Kerim’i tek bir mushafta toplayarak gelecek nesillere ulaştırmasıdır. Hayatı, sabrın, fedakarlığın ve Allah yolunda malını infak etmenin canlı bir örneğidir.
Sonuç olarak, Hz. Osman (r.a.)’ın hayatı, İslam’ın ilk dönemlerindeki saflığı, samimiyeti ve çetin sınavları gözler önüne seren bir ibret tablosudur. Onun şahsında, iman, servet ve iktidar karşısında takınılması gereken tavrın en güzel örneklerini bulmak mümkündür.
