İş sözleşmesinin feshi durumunda, işveren veya işçinin yasal olarak önceden bildirimde bulunma yükümlülüğü vardır. Bu bildirim süresine uymayan taraf, karşı tarafa ihbar tazminatı ödemekle yükümlüdür. İhbar tazminatı, iş ilişkisinin ani bir şekilde sona ermesiyle mağdur olan tarafın ekonomik olarak korunmasını amaçlar.
İhbar süreleri, işçinin kıdemine göre belirlenir:
Bu süreler, İş Kanunu'nda belirtilen asgari sürelerdir ve iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesi ile artırılabilir.
İhbar tazminatı, işçinin brüt ücreti üzerinden hesaplanır. Brüt ücret, işçinin eline geçen net ücrete ek olarak vergi ve sigorta primleri dahil edilmiş halidir. İhbar tazminatı hesaplanırken, işçiye düzenli olarak sağlanan para veya parayla ölçülebilen menfaatler de dikkate alınır (örneğin, yemek yardımı, yol yardımı, ikramiye gibi).
İhbar tazminatınızın ödenmemesi durumunda, ilk adım olarak işverene noter aracılığıyla ihtarname göndermelisiniz. İhtarnamede, ihbar tazminatına hak kazandığınızı, ödenmeyen tutarı ve ödeme için belirli bir süre (genellikle 7-10 gün) verdiğinizi belirtin. İhtarname, hukuki süreçte elinizi güçlendirecek önemli bir belgedir.
İhtarnameden sonuç alamazsanız, dava açmadan önce arabulucuya başvurmak zorunludur. Arabuluculuk, tarafların bir araya gelerek uzlaşma yoluyla sorunu çözmelerini amaçlar. Arabuluculuk sürecinde anlaşmaya varılamazsa, dava açma hakkınız doğar.
Arabuluculuk sürecinde de anlaşma sağlanamazsa, iş mahkemesinde dava açabilirsiniz. Dava dilekçenizde, ihbar tazminatına hak kazandığınızı, işverenin ödeme yapmadığını ve taleplerinizi açıkça belirtmelisiniz. Davanızda, iş sözleşmeniz, ücret bordrolarınız, ihtarname ve arabuluculuk tutanağı gibi belgeleri delil olarak sunabilirsiniz.
Dava sürecinde, iddialarınızı destekleyecek delilleri toplamanız önemlidir. Bu deliller şunlar olabilir:
İş hukuku karmaşık bir alandır. Haklarınızı korumak ve süreci doğru yönetmek için bir avukattan destek almanız faydalı olacaktır. Bir avukat, davanızı değerlendirebilir, size hukuki tavsiye verebilir ve dava sürecinde sizi temsil edebilir.
İhbar tazminatı alacaklarında zamanaşımı süresi 5 yıldır. Bu süre, iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren başlar. Zamanaşımı süresini kaçırmamak için, haklarınızı zamanında aramanız önemlidir.
