Katı basıncı, katı bir cismin bir yüzeye uyguladığı dik kuvvettir. Basınç, birim yüzeye düşen kuvvet olarak tanımlanır ve genellikle Pascal (Pa) birimiyle ölçülür. Formülü ise şöyledir:
Basınç (P) = Kuvvet (F) / Yüzey Alanı (A)
Bu formül, katı basıncı sorularını çözerken temel dayanağımız olacaktır. Unutmayın, kuvvet yüzeye dik olmalıdır.
Ağırlığı 60 N olan bir tuğla, yatay bir zemine farklı yüzeyleri üzerinde yerleştiriliyor. Tuğlanın yüzey alanları sırasıyla 0.02 m², 0.05 m² ve 0.1 m²'dir. Her bir durumda zemine uygulanan basıncı hesaplayınız.
Gördüğünüz gibi, yüzey alanı arttıkça basınç azalır.
Kütlesi 50 kg olan bir öğrenci, her birinin yüzey alanı 0.025 m² olan ayakkabılarıyla yere basıyor. Öğrencinin zemine uyguladığı toplam basıncı hesaplayınız (g = 10 m/s²).
Öncelikle öğrencinin ağırlığını (kuvveti) hesaplamamız gerekiyor:
Ağırlık (F) = Kütle (m) * Yerçekimi İvmesi (g)
F = 50 kg * 10 m/s² = 500 N
Öğrencinin iki ayakkabısı olduğu için toplam yüzey alanı:
Toplam Yüzey Alanı (A) = 2 * 0.025 m² = 0.05 m²
Şimdi basıncı hesaplayabiliriz:
P = 500 N / 0.05 m² = 10000 Pa
Öğrencinin zemine uyguladığı basınç 10000 Pascal'dır.
Bir çivinin ucunun yüzey alanı 0.0001 m²'dir. Çiviye 50 N'luk bir kuvvet uygulandığında, duvar üzerinde oluşan basıncı hesaplayınız.
Bu soru oldukça basit, doğrudan formülü uygulayacağız:
P = 50 N / 0.0001 m² = 500000 Pa
Çivinin duvar üzerinde oluşturduğu basınç 500000 Pascal'dır. Gördüğünüz gibi, küçük bir yüzey alanına uygulanan kuvvet büyük bir basınç oluşturabilir.
Umarım bu örnekler, katı basıncı sorularını çözmenize yardımcı olur. Başarılar!