Kesirler, bir bütünün parçalarını ifade etmenin harika bir yoludur. Günlük hayatta pizza dilimlerinden, pasta paylaşımlarına kadar her yerde karşımıza çıkarlar. Kesirlerle işlem yaparken, özellikle toplama ve çıkarma söz konusu olduğunda, bazı temel kuralları bilmek işimizi kolaylaştırır.
Bir kesirde, payda, bütünün kaç eşit parçaya bölündüğünü gösterir. Örneğin, 1/4 kesrinde, payda 4'tür ve bu, bütünün 4 eşit parçaya bölündüğü anlamına gelir.
Pay ise, bu eşit parçalardan kaç tanesinin alındığını veya kullanıldığını gösterir. 1/4 kesrinde, pay 1'dir ve bu, 4 eşit parçadan 1 tanesinin alındığı anlamına gelir.
Aynı paydalı kesirleri toplamak çok kolaydır! Tek yapmanız gereken payları toplamak ve paydayı aynı bırakmak.
Yani, eğer bir pastanın 1/5'ini yerseniz ve sonra arkadaşınız size pastanın 2/5'ini daha verirse, toplamda pastanın 3/5'ini yemiş olursunuz.
Toplama işlemine benzer şekilde, aynı paydalı kesirleri çıkarırken de payları çıkarır ve paydayı aynı bırakırız.
Diyelim ki bir pizzanın 4/7'si duruyor ve siz bu pizzanın 1/7'sini yiyorsunuz. Geriye pizzanın 3/7'si kalır.
Farklı paydalı kesirleri toplamak veya çıkarmak için öncelikle paydaları eşitlememiz gerekir. Bunun için genellikle en küçük ortak kat (EKOK) kullanılır.
EKOK, iki veya daha fazla sayının ortak katlarının en küçüğüdür. Örneğin, 2 ve 3'ün EKOK'u 6'dır.
Şimdi işlemimiz: 3/6 + 2/6 = (3+2)/6 = 5/6
Kesirlerle toplama ve çıkarma işlemleri ilk başta karmaşık gibi görünse de, temel kuralları anladıktan sonra oldukça kolaylaşır. Bol bol pratik yaparak bu konuda ustalaşabilirsiniz!
