Türkiye'nin 1950 yılında, henüz NATO üyesi bile değilken, binlerce kilometre ötedeki Kore Savaşı'na asker gönderme kararı, ülkenin modern dış politikasında bir dönüm noktasıdır. Bu makalede, Türkiye'nin bu kritik kararı almasının ardındaki siyasi, askeri ve diplomatik nedenleri inceliyoruz.
1950 yılında, Kuzey Kore'nin Güney Kore'yi işgaliyle başlayan savaş, Soğuk Savaş'ın iki kutbu ABD ve SSCB'nin vekil savaş alanına dönüştü. Birleşmiş Milletler, Güney Kore'yi savunmak için uluslararası bir koalisyon oluşturdu. Türkiye, bu çağrıya cevap veren ilk ülkelerden biri oldu ve 17 Ekim 1950'de 5090 kişilik bir tugayı Kore'ye gönderdi.
En güçlü motivasyon buydu. İkinci Dünya Savaşı sonrasında Türkiye, Sovyet tehdidi altındaydı (Boğazlar ve doğu illeri üzerindeki talepler). Kendisini güvence altına almak için Batı ittifak sistemine (NATO) katılmak en büyük stratejik hedefti. Kore'de BM saflarında savaşmak, Batı'ya "güvenilir müttefik" olduğunu kanıtlamak için altın bir fırsattı.
Türkiye, Truman Doktrini ve Marshall Planı ile ABD'den yardım alıyordu. Bu ilişkiyi pekiştirmek ve askeri-ekonomik yardımın devamını sağlamak için somut bir taahhüt gerekiyordu. Kore, bu taahhüdü yerine getirme sahnesi oldu.
Yeni kurulan Birleşmiş Milletler'in ilk kolektif güvenlik operasyonuydu. Türkiye, uluslararası toplumda meşru ve sorumlu bir aktör olarak görünmek ve BM Şartı'na bağlılığını göstermek istedi.
Kore, Türk Silahlı Kuvvetleri için modern, konvansiyonel bir savaşta deneyim kazanma, yeni taktik ve teknolojileri görme fırsatıydı. Bu tecrübe, ordunun modernizasyon sürecine katkı sağladı.
Türkiye'nin Kore'deki kahramanlığı ve başarısı (Kunuri Muharebesi gibi), uluslararası alanda büyük saygı gördü. Bu fedakarlığın somut sonucu, beklenen oldu:
Türkiye'nin Kore Savaşı'na katılımı, basit bir "asker gönderme" kararı değil, Soğuk Savaş'ın tehlikeli koşullarında ülkenin güvenliğini ve geleceğini garanti altına almaya yönelik hesaplanmış, stratejik bir dış politika hamlesiydi. NATO üyeliği hedefine ulaşılmasında en kritik adımlardan biri olarak tarihteki yerini almıştır.
Not: Türk Tugayı, Kore Savaşı boyunca toplam 721 şehit, 2147 yaralı, 175 kayıp ve 234 esir verdi. Kahramanlıkları hem Türkiye'de hem de Kore'de her yıl anılmaktadır. 🕊️