Lületaşı, dünya üzerinde ender bulunan ve özellikle pipo yapımında kullanılan değerli bir mineraldir. Türkiye'de ise bu eşsiz taşın kalbi, Eskişehir'dir. Gelin, lületaşının Eskişehir'deki serüvenine yakından bakalım:
Lületaşı yatakları dünya üzerinde sınırlı bölgelerde bulunur. Ancak Eskişehir, lületaşının hem kalitesi hem de rezerv miktarı açısından en önemli merkezdir. Diğer lületaşı yataklarına kıyasla Eskişehir'deki taşlar, daha beyaz ve işlenmeye daha uygundur.
Eskişehir'in hangi bölgelerinde lületaşı çıkarıldığına dair bazı bilgiler:
Eskişehir'de lületaşı çıkarımı genellikle geleneksel yöntemlerle yapılmaktadır. Modern madencilik teknikleri kullanılsa da, lületaşının hassas yapısı nedeniyle elle kazma ve ayıklama yöntemleri hala yaygındır. Bu yöntemler, taşın zarar görmesini engellemek ve kalitesini korumak için tercih edilir.
Eskişehir lületaşı, yüzyıllardır hem Türkiye'de hem de dünyada bilinmektedir. Osmanlı döneminden itibaren pipo yapımında sıklıkla kullanılan lületaşı, günümüzde de popülerliğini korumaktadır. Eskişehir'de lületaşı işlemeciliği, önemli bir el sanatıdır ve bölge ekonomisine katkı sağlamaktadır.
Çıkarılan lületaşları, Eskişehir'deki atölyelerde ustaların elinde şekillenir. Pipo, biblo, takı ve çeşitli süs eşyaları yapımında kullanılan lületaşı, Eskişehir'in kültürel mirasının önemli bir parçasıdır.