Koordinat sistemi, bir düzlem veya uzaydaki noktaların konumunu belirlemek için kullanılan bir yöntemdir. Genellikle iki eksen kullanılır: yatay eksen (x ekseni veya apsis) ve dikey eksen (y ekseni veya ordinat). Bu eksenlerin kesişim noktasına orijin denir ve (0, 0) koordinatlarına sahiptir.
Koordinat düzlemi, x ve y eksenlerinin oluşturduğu düzlemdir. Her nokta, (x, y) şeklinde bir koordinat çifti ile temsil edilir. X değeri, noktanın yatay eksendeki konumunu, y değeri ise dikey eksendeki konumunu gösterir.
Aşağıdaki tabloda bazı noktaların koordinatları ve düzlemdeki konumları gösterilmektedir:
| Nokta | Koordinatlar (x, y) | Açıklama |
|---|---|---|
| A | (2, 3) | X ekseninde 2 birim sağda, y ekseninde 3 birim yukarıda. |
| B | (-1, 4) | X ekseninde 1 birim solda, y ekseninde 4 birim yukarıda. |
| C | (-3, -2) | X ekseninde 3 birim solda, y ekseninde 2 birim aşağıda. |
| D | (4, -1) | X ekseninde 4 birim sağda, y ekseninde 1 birim aşağıda. |
| E | (0, 5) | X ekseninde 0 birim (eksen üzerinde), y ekseninde 5 birim yukarıda. |
Bu örneklerde görüldüğü gibi, koordinatlar bir noktanın düzlemdeki tam yerini belirlemek için kullanılır.
Koordinat sistemleri, matematikten mühendisliğe, bilgisayar grafiklerinden coğrafyaya kadar birçok alanda yaygın olarak kullanılır. Harita çiziminde, navigasyon sistemlerinde, oyun geliştirmede ve daha birçok uygulamada koordinat sistemleri temel bir araçtır.
