Milletvekili seçilme yeterliliği

Question

Bu konuyu ders çalışırken karıştırıyorum. Milletvekili olmak için gerekli olan yaş, eğitim ve askerlik gibi şartları tam olarak hatırlayamıyorum. Özellikle, yükseköğrenim şartından ve bazı suçlardan mahkum olanların durumundan emin olamadım.

Answer 1

📋 Milletvekili Seçilme Yeterlilikleri

Türkiye Cumhuriyeti'nde milletvekili seçilebilmek için Anayasa ve Seçim Kanunları tarafından belirlenmiş bazı şartlar bulunmaktadır. Bu şartları taşımayan kişiler milletvekili adayı olamaz veya seçilseler bile görev yapamazlar.

✅ Olması Gereken Şartlar

• 🇹🇷 Türk Vatandaşı Olmak: Milletvekili olmanın ilk ve temel şartı Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmaktır.
• 🎂 Yaş Şartı: En az 18 yaşını doldurmuş olmak gereklidir. (Anayasa Md. 76)
• 🎓 Öğrenim Durumu: En az ilköğretim mezunu olmak şarttır. Okuma yazma bilmek yeterli değildir.
• 🗳️ Seçmen Olma: Bir milletvekili seçilebilmek için, seçmen olma yeterliliğine sahip olmak gerekir. Yani, 18 yaşını doldurmuş ve seçmen kütüğüne kayıtlı olmak.
• 🏠 Yerleşim Yeri: Türkiye'de en az bir yıl süreyle ikamet etmiş olmak.
• 🧑‍⚖️ Kısıtlı Olmamak: Kısıtlı (hacir altında) olmamak. Yani, mahkeme kararıyla kısıtlanmamış, kendi işlerini yapma ehliyetine sahip olmak.

🚫 Seçilme Engeli Olan Durumlar

Aşağıdaki durumlardan herhangi birini yaşayan bir kişi milletvekili seçilemez:

• 👮 Devlet Memurluğu: TSK, hakimlik, savcılık, yüksek yargı organları mensupluğu gibi bazı kamu görevlerinde bulunanlar.
• 🚔 Mahkumiyet: Ağır hapis cezasına mahkum edilenler (terör, zimmet, irtikap, rüşvet, vs. suçlardan). Basit bir hapis cezası, ertlenmiş veya paraya çevrilmiş olsa bile, seçilme engeli değildir.
• ❌ İdeolojik Sebepler: İdeolojik veya anayasal düzene aykırı eylemlerden dolayı kesinleşmiş mahkumiyet kararı bulunanlar.
• 🧾 Taksirli Suçlar Hariç: Taksirli (dikkatsizlik, tedbirsizlik sonucu işlenen) suçlardan mahkumiyet seçilme engeli değildir.

💡 Önemli Noktalar

• 📌 Milletvekili seçilen bir kişi, görevi nedeniyle dokunulmazlık kazanır. Bu, bazı suçlardan dolayı yargılanmasının Meclis kararına bağlı olduğu anlamına gelir.
• 📌 Bir kişi, yukarıdaki şartları taşısa bile, belirli bir partiden aday olmak için o partinin tüzüğünde belirtilen ek şartları da (belirli süre üyelik gibi) sağlamak zorunda olabilir.
• 📌 Seçimden sonra bir milletvekilinin yeterlilik şartlarını kaybettiği anlaşılırsa (örneğin, vatandaşlıktan çıkarsa veya mahkumiyeti kesinleşirse), milletvekilliği düşer.

🎯 Özetle: Milletvekili olmak isteyen bir kişi, Türk vatandaşı olmalı, 18 yaşını doldurmuş olmalı, en az ilköğretim mezunu olmalı ve seçilmesine engel teşkil edecek bir mahkumiyeti veya kamu görevi bulunmamalıdır.