Modernleşme, toplumların geleneksel yapılarından koparak endüstriyel, teknolojik, siyasi ve kültürel anlamda dönüşüm geçirdiği çok boyutlu bir süreçtir. Bu kavram, sanayileşme, kentleşme, rasyonalizasyon ve bireyselleşme gibi dinamikleri içeren köklü bir değişim olarak tanımlanabilir.
Modernleşme, 18. yüzyıl Aydınlanma düşüncesi ve Sanayi Devrimi'yle ivme kazanmıştır. Temel özellikleri şunlardır:
Modernleşme süreci Batı Avrupa'da başlamış ve zamanla küresel bir fenomen haline gelmiştir:
Modernleşme, küreselleşme sürecini hem hızlandırmış hem de ondan etkilenmiştir. Teknolojik ilerlemeler, uluslararası ticaret ve kültür alışverişi, modernleşme dinamiklerini küresel ölçeğe taşımıştır.
Modernleşme süreci evrensel olumlu sonuçlar doğurmamıştır:
Postmodern düşünürler, modernleşmenin evrenselci ve ilerlemeci iddialarını sorgulamış, çoğulcu ve yerel bilgi biçimlerine vurgu yapmışlardır. Günümüzde modernleşme, dijital devrim ve yapay zeka gibi yeni dinamiklerle dönüşmeye devam etmektedir.
Modernleşme, insanlık tarihinin en kapsamlı toplumsal dönüşüm süreçlerinden biridir. Bu sürecin anlaşılması, günümüz dünyasının sosyal, ekonomik ve kültürel dinamiklerini kavramak açısından hayati önem taşımaktadır.