Mol, kimyada atomlar, moleküller veya diğer parçacıkların miktarını ölçmek için kullanılan temel bir birimdir. Tıpkı düzinenin 12 adet anlamına gelmesi gibi, mol de belirli sayıda parçacığı ifade eder. Bu sayıya Avogadro sayısı denir ve yaklaşık olarak 6.022 x 1023'e eşittir.
Avogadro sayısı, kimyasal hesaplamaların temel taşıdır. Bu sayede atomlar ve moleküller gibi inanılmaz derecede küçük parçacıklarla çalışırken makro ölçekte anlamlı ölçümler yapabiliriz. Bir mol herhangi bir maddede, o maddenin atom veya molekül ağırlığı kadar gram bulunur.
Bir elementin veya bileşiğin mol kütlesi, bir molündeki kütledir ve genellikle gram/mol (g/mol) cinsinden ifade edilir. Mol kütlesini hesaplamak için periyodik tablodan elementlerin atom kütlelerini bulup, bileşikteki atomların sayısıyla çarparız.
Örnek: Suyun (H2O) mol kütlesini hesaplayalım:
Mol kütlesi = (2 x 1 g/mol) + (1 x 16 g/mol) = 18 g/mol
Mol kavramı, kimyanın birçok alanında yaygın olarak kullanılır:
Problem 1: 36 gram suda kaç mol su vardır?
Çözüm: Suyun mol kütlesi 18 g/mol'dür. Mol sayısı = Kütle / Mol kütlesi = 36 g / 18 g/mol = 2 mol
Problem 2: 0.5 mol glikoz (C6H12O6) kaç gramdır?
Çözüm: Glikozun mol kütlesi ≈ 180 g/mol'dür. Kütle = Mol sayısı x Mol kütlesi = 0.5 mol x 180 g/mol = 90 gram
Mol kavramı, kimyanın temelini oluşturur ve kimyasal hesaplamaları anlamak için kritik öneme sahiptir. Bu kavramı iyi öğrenmek, kimya dünyasında başarılı olmanın anahtarlarından biridir.