avatar
Ayse_Melek
20 puan • 316 soru • 286 cevap
✔️ Cevaplandı • Doğrulandı

Musul Sorunu ve Ankara Antlaşması (1926)

Musul Sorunu'nu tam olarak anlayamıyorum. Ankara Antlaşması'yla nasıl bir bağlantısı var? Bu antlaşma sorunu çözdü mü, yoksa daha mı karmaşık hale getirdi?
WhatsApp'ta Paylaş
1 CEVAPLARI GÖR
✔️ Doğrulandı
0 kişi beğendi.
avatar
Nobetci_Ogrenci
10 puan • 313 soru • 312 cevap

🌍 Musul Sorunu'nun Kökenleri ve Tarihsel Arka Planı

Musul Sorunu, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş yıllarında çözülmesi gereken en önemli dış politika meselelerinden biriydi. Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküşüyle birlikte ortaya çıkan bu sorun, Musul vilayetinin geleceği üzerindeki anlaşmazlıklardan kaynaklanıyordu. Lozan Barış Antlaşması'nda çözüme kavuşturulamayan bu mesele, Türkiye ile İngiltere arasında uzun süren müzakerelere ve gerginliğe neden oldu.

⚔️ Mondros Ateşkes Antlaşması ve Musul'un İşgali

Mondros Ateşkes Antlaşması'nın imzalanmasıyla birlikte Osmanlı İmparatorluğu'nun toprakları üzerinde farklı devletlerin emelleri ortaya çıktı. İngiltere, antlaşmanın hemen ardından Musul'u işgal etti. Bu işgal, bölgedeki etnik ve dini çeşitliliği kullanarak kendi çıkarları doğrultusunda bir siyasi zemin oluşturma amacını taşıyordu.

  • 🗺️ Stratejik Önemi: Musul, zengin petrol yataklarına sahip olması nedeniyle İngiltere için büyük bir stratejik öneme sahipti.
  • 🛡️ Yerel Halkın Durumu: Bölgedeki Türkmenler, Kürtler, Araplar ve diğer azınlıklar, İngiliz işgali altında farklı tepkiler gösterdi. Bazıları işgale karşı direnişe geçerken, bazıları ise İngilizlerle işbirliği yapmayı tercih etti.

📜 Lozan Barış Antlaşması ve Çözümsüzlük

Lozan Barış Antlaşması'nda Musul Sorunu, Türkiye ile İngiltere arasında çözüme kavuşturulamadı. Taraflar, sorunu daha sonra ikili görüşmelerle çözme konusunda anlaştılar. Ancak, bu durum sorunun daha da karmaşık hale gelmesine neden oldu.

🤝 Ankara Antlaşması (1926): Musul'un Irak'a Bırakılması

5 Haziran 1926 tarihinde Türkiye ile İngiltere arasında imzalanan Ankara Antlaşması, Musul Sorunu'na nihai bir çözüm getirdi. Antlaşmaya göre, Musul vilayeti Irak'a bırakıldı. Karşılığında Türkiye, Irak petrollerinden belirli bir süreyle pay alma hakkını elde etti.

📜 Antlaşmanın Maddeleri ve Sonuçları

  • 💰 Petrol Gelirleri: Türkiye, 25 yıl boyunca Irak petrollerinden %10 oranında pay alacaktı. Ancak, daha sonra bu haktan vazgeçildi.
  • 📍 Sınırların Belirlenmesi: Antlaşma ile Türkiye-Irak sınırı kesin olarak belirlendi.
  • 💔 Türkiye'nin Tavrı: Ankara Antlaşması, Türkiye Cumhuriyeti'nin dış politika önceliklerini ve bölgesel çıkarlarını koruma çabasının bir göstergesiydi.

⚖️ Antlaşmanın Değerlendirilmesi

Ankara Antlaşması, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş dönemindeki zorlu dış politika şartları altında atılmış bir adımdı. Musul'un kaybı, Türkiye'de büyük bir üzüntüye neden olsa da, antlaşma ile Türkiye'nin batı sınırları güvence altına alındı ve bölgedeki istikrarın sağlanmasına katkıda bulunuldu.

Sonuç olarak, Musul Sorunu ve Ankara Antlaşması, Türkiye Cumhuriyeti'nin dış politika tarihinde önemli bir dönüm noktasıdır. Bu olay, Türkiye'nin bölgesel ve küresel siyasetteki rolünü şekillendiren faktörlerden biri olmuştur.

Yorumlar