🌱 Nasti (Irganım) Hareketleri Nedir?
Bitkiler, hayvanlar gibi yer değiştiremezler ancak çevrelerindeki değişikliklere karşı hareket edebilirler. Bu hareketlerden biri olan nasti (ırganım) hareketleri, bitkinin verdiği cevabın uyaranın yönüne bağlı olmadığı tepkilerdir.
🎯 Temel Özellikleri
- ✅ Hareketin yönü, uyaranın geldiği yöne bağlı değildir.
- ✅ Tepki, bitkinin dokularındaki turgor basıncı değişiklikleriyle gerçekleşir.
- ✅ Genellikle çok hızlı gerçekleşen hareketlerdir.
🔬 Nasti Çeşitleri ve Örnekler
🌙 Fotonasti (Işık Uyaranına Tepki)
- 💡 Küstüm otu (Mimosa pudica): Yapraklarına dokunulduğunda hızla kapanır. Bu, bir tür sismonasti (temas nastisi) örneğidir.
- 🌼 Akşamsefası çiçeği: Çiçekleri akşam karanlıkta açar, sabah ışıkta kapanır.
🌡️ Termonasti (Sıcaklık Uyaranına Tepki)
- 🌷 Lale çiçeği: Çiçekler, sıcaklık arttığında açılır, düştüğünde kapanır.
⏰ Niktinasti (Uyku Hareketi)
- ☀️🌙 Yonca ve fasulye bitkisi: Yapraklar gündüz açık, gece ise kapalı durur.
📌 Nasti vs Tropizma (Yönelim) Farkı
Nasti hareketlerinde uyaranın yönü önemli değilken, tropizma hareketlerinde (örneğin bitkinin ışığa yönelmesi - fototropizma) bitkinin verdiği tepki uyaranın yönüne bağlıdır.
Özetle: Nasti hareketleri, bitkilerin çevresel uyaranlara (ışık, sıcaklık, dokunma) karşı gösterdiği, yönü uyarana bağlı olmayan, hızlı ve genellikle geri dönüşümlü tepkilerdir. 🍃
