İki çokluğun karşılaştırılmasına oran denir. Oran, genellikle kesir şeklinde ifade edilir. Örneğin, bir sınıftaki kız öğrencilerin sayısının erkek öğrencilerin sayısına oranı gibi.
Bu durumda kız öğrencilerin erkek öğrencilere oranı 15/20 veya sadeleştirilmiş haliyle 3/4 olur.
İki veya daha fazla oranın eşitliğine orantı denir. Orantı, genellikle "::" veya "=" sembolleri ile gösterilir.
Örneğin, a/b = c/d bir orantıdır. Burada a ve d dış terimler, b ve c iç terimlerdir.
İki çokluktan biri artarken diğeri de aynı oranda artıyorsa veya biri azalırken diğeri de aynı oranda azalıyorsa, bu çokluklar arasında doğru orantı vardır.
Örnek: Bir musluk sabit hızla akarak bir havuzu dolduruyor. Musluğun akış süresi arttıkça havuzdaki su miktarı da artar.
İki çokluktan biri artarken diğeri aynı oranda azalıyorsa veya biri azalırken diğeri aynı oranda artıyorsa, bu çokluklar arasında ters orantı vardır.
Örnek: Bir işi yapan işçi sayısı arttıkça işin bitme süresi azalır.
Oran ve orantı problemleri çözerken birimleri kontrol etmek çok önemlidir. Birimlerin aynı olduğundan emin olun.
Orantı problemlerini çözerken doğru orantı mı yoksa ters orantı mı olduğuna dikkat etmek gerekir.
Unutmayın, pratik yapmak oran ve orantı konusunu anlamanın en iyi yoludur!