Günlük hayatta para ile alışveriş yaparken aslında sürekli ondalık sayılarla işlem yaparız. Fiyatlar genellikle küsuratlıdır ve bu küsuratlar ondalık sayıları ifade eder. Bu nedenle, ondalık sayıları anlamak ve onlarla işlem yapabilmek, para yönetimi için oldukça önemlidir.
Ondalık sayılar, tam sayıların yanı sıra kesirli kısımları da ifade etmek için kullanılır. Örneğin, ₺15,50 (on beş lira elli kuruş) ifadesinde, 15 tam sayıyı, 50 ise liranın kesirli kısmını (kuruşu) temsil eder. Virgül (veya bazı ülkelerde nokta) tam sayı ve kesirli kısmı ayırır.
Alışveriş yaparken birden fazla ürün aldığımızda, toplam tutarı bulmak için ondalık sayıları toplarız. Örneğin:
Bir markette aşağıdaki ürünleri aldığımızı varsayalım:
Toplam tutarı bulmak için bu fiyatları toplarız:
₺4,50 + ₺6,25 + ₺8,75 = ₺19,50
Yani, toplamda ₺19,50 ödeme yapmamız gerekir.
Para üstü alırken veya bir ürüne indirim uygulandığında, ondalık sayılarda çıkarma işlemi yaparız. Örneğin:
₺50 verip ₺32,50 tutarında bir ürün aldığımızda, ne kadar para üstü alacağımızı bulmak için çıkarma işlemi yaparız:
₺50,00 - ₺32,50 = ₺17,50
Bu durumda, ₺17,50 para üstü almamız gerekir.
Birden fazla aynı üründen alırken veya bir ürüne uygulanan bir oranda indirim hesaplarken, ondalık sayılarda çarpma işlemi yaparız. Örneğin:
Tanesi ₺2,75 olan çikolatadan 4 tane aldığımızda, toplam ne kadar ödeyeceğimizi bulmak için çarpma işlemi yaparız:
₺2,75 x 4 = ₺11,00
Bu durumda, toplamda ₺11,00 ödeme yapmamız gerekir.
Bir grup arkadaşla bir hesabı eşit olarak bölüşürken, ondalık sayılarda bölme işlemi yaparız. Örneğin:
₺45,50 tutarındaki bir hesabı 5 arkadaş eşit olarak bölüşmek istediğimizde, kişi başına düşen miktarı bulmak için bölme işlemi yaparız:
₺45,50 / 5 = ₺9,10
Bu durumda, her bir arkadaş ₺9,10 ödeme yapmalıdır.
Aşağıdaki alıştırmalarla ondalık sayılar ve para ilişkisini daha iyi anlayabilirsiniz:
Ondalık sayılarla para işlemlerini anlamak, finansal okuryazarlığın önemli bir parçasıdır. Bu becerileri geliştirerek, daha bilinçli harcamalar yapabilir ve paranızı daha iyi yönetebilirsiniz.