🧮 Rasyonel Sayılarla Netleri Uçurmaya Hazır Mısın?
Rasyonel sayılar, aslında hepimizin hayatında olan sayılar. Kesirler, ondalık sayılar... Hatta tam sayılar bile rasyonel sayı olabilir! Ama TYT'de bu konudan çıkan soruları çözerken bazen kafamız karışabiliyor. İşte bu karışıklığı gidermek ve netleri artırmak için bazı ipuçları:
💡 Rasyonel Sayıları Tanıyalım
Rasyonel sayı dediğimiz şey, $ rac{a}{b}$ şeklinde yazılabilen sayılardır. Burada $a$ ve $b$ birer tam sayı olmalı ve $b$ sıfırdan farklı olmalı.
* 🍎
Kesirler: $ rac{1}{2}$, $ rac{3}{4}$ gibi sayılar kesirdir ve aynı zamanda rasyonel sayıdır.
* 🍏
Ondalık Sayılar: 0.5, 1.25 gibi sayılar ondalık sayıdır ve rasyonel sayı olarak da yazılabilirler. Örneğin, 0.5 = $ rac{1}{2}$.
* 🍊
Tam Sayılar: 5, -3, 0 gibi sayılar da rasyonel sayıdır. Çünkü bunları $ rac{5}{1}$, $ rac{-3}{1}$, $ rac{0}{1}$ şeklinde yazabiliriz.
🎯 TYT'de Rasyonel Sayılar Sorularını Nasıl Çözeriz?
TYT'de rasyonel sayılarla ilgili sorular genellikle işlem yeteneğini ölçmeye yöneliktir. Bu yüzden bol bol pratik yapmak çok önemli. İşte dikkat etmen gerekenler:
- ➕ İşlem Önceliği: Önce parantez içleri, sonra çarpma/bölme, en son toplama/çıkarma işlemlerini yapmalısın. Unutma, işlem sırası çok önemli!
- 🧺 Payda Eşitleme: Kesirlerle toplama veya çıkarma yaparken mutlaka paydaları eşitlemelisin. Paydaları eşitlemek için kesirleri uygun sayılarla genişletebilirsin.
- ✂️ Sadeleştirme: İşlemlerini kolaylaştırmak için kesirleri sadeleştirebilirsin. Hem payı hem de paydayı aynı sayıya bölerek kesri sadeleştirebilirsin.
- 🧮 Ondalıklı Sayıları Kesire Çevirme: Ondalıklı sayılarla işlem yapmakta zorlanıyorsan, onları kesire çevirerek işlemini kolaylaştırabilirsin. Örneğin, 0.75 = $ rac{75}{100}$ = $ rac{3}{4}$.
🏆 Netleri Artırmak İçin Taktikler
* 📒
Bol Bol Soru Çöz: Ne kadar çok soru çözersen, o kadar çok pratik yapmış olursun ve farklı soru tiplerini görme şansın artar.
* 📝
Not Al: Çözemediğin soruların çözümlerini not al ve düzenli olarak tekrar et. Bu sayede hatalarından ders çıkarabilirsin.
* ⏱️
Zaman Yönetimi: TYT'de zaman çok önemli. Rasyonel sayılar sorularını çözerken zamanı verimli kullanmaya çalış.
* 📚
Konu Tekrarı: Rasyonel sayılar konusunu düzenli olarak tekrar et. Unutmamak için ara sıra konu anlatımına göz at.
❓ Örnek Soru ve Çözümü
Soru:
$\qquad \dfrac{1}{2} + \dfrac{1}{3} \div \dfrac{2}{5} = ?$
Çözüm:
Öncelikle bölme işlemini yapalım: $\dfrac{1}{3} \div \dfrac{2}{5} = \dfrac{1}{3} \cdot \dfrac{5}{2} = \dfrac{5}{6}$
Şimdi toplama işlemini yapabiliriz: $\dfrac{1}{2} + \dfrac{5}{6}$
Paydaları eşitleyelim: $\dfrac{3}{6} + \dfrac{5}{6} = \dfrac{8}{6}$
Sadeleştirelim: $\dfrac{8}{6} = \dfrac{4}{3}$
Cevap: $\dfrac{4}{3}$
Unutma, rasyonel sayılarla işlem yapmak biraz pratik gerektirir. Pes etme, bol bol soru çöz ve netlerini artırmaya başla!
