🧠 Seçmeli Mantık 1. Dönem 2. Yazılı: Kritik Notlar
Bu notlar, seçmeli mantık dersinin 1. dönem 2. yazılısına hazırlık için kritik bilgileri içermektedir. Başarılar dilerim!
🤔 Mantık Nedir?
Mantık, doğru düşünme ve akıl yürütme bilimidir. Argümanları analiz etmemize, geçerli çıkarımlar yapmamıza ve hatalı düşüncelerden kaçınmamıza yardımcı olur.
🗂️ Temel Kavramlar
- 🍎 Önerme: Doğruluğu veya yanlışlığı kanıtlanabilen ifadelerdir. Örneğin: "Güneş sarıdır."
- 🍏 Argüman: Bir veya birden fazla önermeden (öncüller) yola çıkarak bir sonuca ulaşma sürecidir.
- 🍐 Geçerlilik: Bir argümanın öncülleri doğruysa sonucunun da doğru olması gerektiği durumdur.
- 🍊 Doğruluk: Bir önermenin gerçeklikle uyuşmasıdır.
📜 Önerme Türleri
- 🍎 Basit Önerme: Tek bir yargı bildiren önermelerdir. Örneğin: "Yağmur yağıyor."
- 🍏 Bileşik Önerme: Birden fazla basit önermenin bir araya gelmesiyle oluşan önermelerdir. Bağlaçlarla bağlanırlar.
🔗 Mantık Bağlaçları
Bileşik önermeleri oluşturmak için kullanılan sembollerdir.
- 🍎 "Ve" (∧): Her iki önerme de doğruysa bileşik önerme doğrudur.
- 🍏 "Veya" (∨): Önermelerden en az biri doğruysa bileşik önerme doğrudur.
- 🍐 "Değil" (¬): Bir önermenin olumsuzunu alır.
- 🍊 "İse" (→): İlk önerme doğru, ikinci önerme yanlışsa bileşik önerme yanlıştır. Diğer durumlarda doğrudur.
- 🍋 "Ancak ve Ancak" (↔): Her iki önerme de aynı doğruluk değerine sahipse bileşik önerme doğrudur.
📐 Çıkarım Kuralları
- 🍎 Modus Ponens: Eğer P ise Q ve P doğru ise, Q da doğrudur.
- 🍏 Modus Tollens: Eğer P ise Q ve Q yanlış ise, P de yanlıştır.
- 🍐 Hipotetik Tasım: Eğer P ise Q ve Q ise R ise, P ise R'dir.
❌ Hatalı Akıl Yürütmeler (Safsatalar)
Mantık kurallarına uymayan, hatalı sonuçlara götüren akıl yürütmelerdir.
- 🍎 Adam Karalama (Ad Hominem): Bir argümanın sahibini eleştirerek argümanı çürütmeye çalışmak.
- 🍏 Otoriteye Başvurma: Bir konuda uzman olmayan birinin görüşünü delil olarak sunmak.
- 🍐 Çoğunluğa Başvurma: Bir şeyin doğru olduğuna inanılmasının nedeni olarak çoğu insanın ona inanmasını göstermek.
- 🍊 Yanlış İkilem: Sadece iki seçenek varmış gibi sunmak, oysa başka seçenekler de olabilir.
✍️ Yazılıya Hazırlık İpuçları
- 🍎 Konuları tekrar gözden geçirin ve notlarınızı okuyun.
- 🍏 Örnek sorular çözerek pratik yapın.
- 🍐 Temel kavramları ve terimleri iyi öğrenin.
- 🍊 Mantık bağlaçlarının doğruluk tablolarını ezberleyin.
- 🍋 Safsataları tanımayı öğrenin.